EPA/PIYAL ADHIKARY

Młodzi w religiach świata [MISYJNE DROGI]

Religie świata. Młodzi są nadzieją Kościoła – wielokrotnie powtarzał Jan Paweł II. Czy podobnego określenia można użyć, ukazując rolę ludzi młodych w innych religiach?

W każdej religii świata jest miejsce dla ludzi młodych. Przeżywają dojrzewanie duchowe, a także biorą udział w obrzędach przejścia, potwierdzających ich dorosłość. Mają wyznaczone cele, a także czas, aby je zrealizować. W każdej religii rodzice starają się im przekazać swoją wiarę.

Judaizm

W religii żydowskiej występuje wiele obrzędów związanych z biegiem życia człowieka. Przełomowym momentem w życiu młodego żyda jest uroczystość „bar micwa”. Ten hebrajski termin oznacza dosłownie „syna przykazania”. Podczas tego wydarzenia trzynastoletni chłopiec staje się dorosły w świetle prawa religijnego, odpowiedzialny przed Bogiem za swoje czyny i zobowiązany do wypełniania religijnych obowiązków. Od tej pory obowiązują go wszystkie przykazania Tory, podczas modlitwy powinien nakładać „tefilin” – dwa czarne skórzane pudełeczka, w których znajdują się cztery fragmenty Tory, które przywiązuje się rzemieniem do czoła i lewego ramienia. Zalicza się go też do „minjanu” – dziesięciu mężczyzn, którzy wspólnie mogą odprawiać nabożeństwa. Centralnym punktem uroczystości jest odczytanie przez chłopca po raz pierwszy fragmentu Tory w synagodze i opatrzenie go własnym komentarzem. Odbywa się to w towarzystwie rodziny i zaproszonych gości. Współcześnie zwyczaj uroczystego przeżywania „bar micwy” jest bardzo popularny, nawet wśród niereligijnych Żydów. Organizuje się wystawne przyjęcia, a chłopiec dostaje prezenty. W XX w. w reformowanym nurcie judaizmu upowszechnił się zwyczaj obchodzenia przez dziewczynki podobnej ceremonii. „Bat micwa” – czyli „córka przykazania” – to uroczystość, która pozwala dziewczynie zapalać świece podczas wieczerzy szabasowej, a w liberalnych gminach czytać Torę w synagodze. Do najważniejszych obowiązków młodego człowieka należy szacunek do rodziców i uczenie się. Głównym celem edukacji wśród ortodoksyjnych Żydów jest wykształcenie religijne. Tradycyjny judaizm kładł zawsze wielki nacisk na naukę Tory i Talmudu, w tym celu już od VIII w. powstawały specjalne szkoły talmudyczne – jesziwy, w których młodzi mężczyźni przez wiele lat odbywali studia.

Foto: PAP/EPA/PIYAL ADHIKARY


Islam

W tradycyjnym społeczeństwie muzułmańskim zasadniczo nie występuje pojęcie „młodzieży”. Człowiek, wraz z osiągnięciem dojrzałości biologicznej i samodzielności, przestaje być dzieckiem i wkracza w dorosłość. Dzieci mają w rodzinie różne prawa i obowiązki, w zależności od płci i wieku. Wyjątkowe traktowanie i szczególny szacunek należą się najstarszemu synowi. Z kolei dziewczynki już wcześnie muszą wypełniać pewne obowiązki związane z opieką nad domem. Jednym z ważniejszych nakazów danych młodym jest miłość do rodziców, zwłaszcza matki. Pełni ona szczególną rolę w rodzinie i ma decydujące zdanie przy wyborze żony dla syna. Młody mężczyzna, nawet po założeniu własnej rodziny, w wielu sprawach liczy się ze zdaniem swojej matki. W muzułmańskiej tradycji głęboko zakorzeniony jest zwyczaj obrzezania chłopców (obrzezanie kobiet, występujące w pewnych społecznościach muzułmańskich, jest zwyczajem plemiennym, niezwiązanym z islamem). Odbywa się to najczęściej około siódmego roku życia, kiedy to chłopiec spod opieki matki przechodzi pod opiekę ojca. Zostaje on wówczas włączony do świata mężczyzn i wraz z nimi uczestniczy w modlitwie w meczecie. Islam od początku istnienia podkreśla rolę edukacji. Nauka jest obowiązkiem każdego muzułmanina, jest ściśle związana z religią, a jej celem jest wychowanie na dobrego muzułmanina. Przede wszystkim odpowiedzialna jest za to rodzina, a następnie szkoła. W krajach muzułmańskich występują różne systemy szkolnictwa, a dzieci oprócz
uczęszczania do szkoły państwowej często pobierają też edukację w szkołach koranicznych. Osoby zainteresowane dalszym zgłębianiem prawd wiary i prawa religijnego mogą wstąpić do madrasy – teologicznej szkoły muzułmańskiej. Historia tych uczelni sięga XI w.

Foto: PAP/Grzegorz Michałowski

Hinduizm

Starożytna tradycja hinduistyczna dzieli życie mężczyzny na cztery etapy. Pierwszy etap, zwany „brahmaczarja”, to stadium uczenia się i obejmuje okres do 21. roku życia. Młody człowiek powinien być wprowadzany w system wartości hinduizmu pod kierunkiem rodziny, nauczycieli i autorytetów religijnych. Drugie stadium życia (od 22 do 42 lat) to okres, kiedy mężczyzna zakłada rodzinę, wychowuje dzieci, oddaje się obowiązkom rodzinnym i społecznym. W następnym etapie, kiedy jego dzieci staną się dorosłe, powinien wycofać się ze świata i jako pustelnik oddawać się studiom duchowym, kontemplacji i ewentualnie nauczaniu innych. Po ukończeniu 85 lat następuje całkowite zerwanie ze światem i etap życia wędrownego żebraka, oddanego tylko sprawom duchowym. Tradycyjne wartości podkreślają rolę więzów rodzinnych i nakazują odnosić się z dużym szacunkiem i miłością do rodziców. Ojciec i matka są zobowiązani do opieki nad dziećmi, a młodzi, nawet po usamodzielnieniu się i założeniu własnej rodziny, okazują im oddanie i posłuszeństwo. Ważnym wyrazem rodzicielskiej troski jest aranżowanie małżeństw. Nawet dzisiaj, kiedy młodzi coraz częściej mają wolność w wyborze męża lub żony, zaangażowanie rodziców jest czymś naturalnym i nie budzi sprzeciwu.

Buddyzm

Buddyzm, podobnie jak inne religie, określa wzajemne obowiązki członków rodziny. Podstawowym zadaniem rodziców jest wychowanie dzieci na prawych ludzi i powstrzymywanie ich od zła. Obowiązki te obejmują również wyuczenie dzieci zawodu, zaaranżowanie odpowiedniego dla nich małżeństwa i w końcu przekazanie im dziedzictwa. W zamian za to dzieci powinny szanować rodziców, wspierać ich, przejmować z czasem niektóre z ich obowiązków, a po śmierci rodziców odprawić przewidziane rytuały. Charakterystyczną cechą buddyzmu jest istotna rola życia zakonnego. Mężczyźni i kobiety na różnych etapach życia wstępują do klasztoru, nie oznacza to jednak obowiązku trwania w stanie zakonnym do śmierci. W buddyjskich klasztorach spotkać też można dzieci, które w strojach zakonnych, pod okiem mistrza uczestniczą w życiu wspólnoty, wykonując – dostosowane do swego wieku – prace. W niektórych regionach np. w Tybecie występuje tradycja posyłania małych chłopców do klasztoru na około dwa tygodnie. Po upływie tego czasu wracają oni do domów z bogatym bagażem doświadczeń, niektórzy jednak decydują się tam pozostać. Osiągając wiek około 20 lat, podejmują decyzję: powracają do stanu świeckiego lub przyjmują pełne święcenia mnisze. Bez wątpienia nie tylko w chrześcijaństwie, ale we wszystkich religiach młodzi są nadzieją na lepszą przyszłość. Ukazując jednak ich tradycyjne role, pamiętać należy, że nie tylko na Zachodzie, ale na całym świecie zachodzą zmiany. Globalizacja i sekularyzacja dotyka też społeczeństw muzułmańskich, hinduskich czy buddyjskich. Wzorce zachodnie często wypierają tradycyjne normy i traktowane są jako atrakcyjna przeciwwaga dla ról i obowiązków, jakie religia nakłada na młodzież.

Wybrane dla Ciebie

Czytałeś? Wesprzyj nas!

Działamy także dzięki Waszej pomocy. Wesprzyj działalność ewangelizacyjną naszej redakcji!

Zobacz także
Wasze komentarze