Boże Narodzenie

Boże Narodzenie (Narodzenie Pańskie) to w tradycji chrześcijańskiej święto upamiętniające narodziny Jezusa Chrystusa. Jest to stała uroczystość liturgiczna przypadająca 25 grudnia. Boże Narodzenie poprzedzone jest okresem oczekiwania (czterech niedziel), zwanym adwentem.

Data

W Ewangeliach nie jest wspomniana data narodzin Jezusa Chrystusa. Hipolit Rzymski pisał: Pierwsze przyjście Pana naszego wcielonego, w którym narodził się w Betlejem miało miejsce ósmego dnia przed kalendami styczniowymi (tzn. 25 grudnia). Dzień ten podał też rzymski historyk chrześcijański Sekstus Juliusz Afrykański w 221 r.
Istnieją różne wyjaśnienia obrania tego dnia dla liturgicznej celebracji Bożego Narodzenia. Najbardziej popularna uznaje, że chrześcijanie, nie znając rzeczywistej daty narodzin Chrystusa obrali tę jako symboliczną. To dzień bliski dniowi przesilenia zimowego. W II–IV w. 25 grudnia obchodzono dzień urodzin Mitry. Cesarz Aurelian nakazał w 274 r., by w tym dniu obchodzono narodziny boga Słońca, ustanowienie zatem w tym dniu uroczystości było chrześcijańską odpowiedzią na ten kult pogański.

Symbole i zwyczaje

Większość symboli Bożego Narodzenia ma źródło w wierzeniach pogańskich. Choinka od wieków była podczas przeróżnych świąt obwieszana świecidełkami. Ostrokrzew służył Celtom do obłaskawiania chochlików, a jemioła do praktyk okultystycznych. Również wyznawcy Mitry i osoby obchodzące rzymskie Saturnalia obdarowywały się prezentami.

Obchody w Polsce

W Polsce w większości rodzin jest obchodzone jako święto gromadzące wielu krewnych. Typowymi atrybutami są: opłatek, , choinka, a często i szopka bożonarodzeniowa, prezenty. Zwyczajowo jest to czas spotkań rodzinnych i wybaczania sobie wzajemnie krzywd i uraz.

Postać obdarowująca prezentami

Zazwyczaj rolę tę pełni fikcyjny Święty Mikołaj (którego pierwowzorem była autentyczna postać biskupa wspierającego ubogie panny na wydaniu), ale w zależności od regionu może być to Dzieciątko (Górny Śląsk), Aniołek (Galicja i Śląsk Cieszyński) lub Gwiazdor (Wielkopolska, Kujawy, Pomorze). Na Kresach Wschodnich może być to także Dziadek Mróz.

Inna data

Wyznawcy prawosławia i innych Kościołów wschodnich obchodzą Boże Narodzenie 13 dni później niż katolicy. Korzystają z kalendarza juliańskiego, zgodnie z którym Wigilia przypada 6 stycznia. Wigilijna wieczerza rozpoczyna się od dzielenia prosforą – małym pszennym chlebkiem pieczonym z użyciem drożdży – przyniesionym z cerkwi. Popija się go łykiem święconej wody. Dopiero wtedy przystępuje się do jedzenia wigilijnych potraw. Zawsze musi być kutia z obtłuczonej pszenicy, słodu, maku, miodu i bakalii – różnych orzechów, rodzynków i innych dodatków. Tylko niekiedy na stole pojawia się karp. Świętowaniu towarzyszą kolędy, ale przede wszystkim jest to czas skupienia. Później, w nocy z 6 na 7 stycznia, wierni uczestniczą w kilkugodzinnych liturgiach, które są odpowiednikiem pasterki w kościele katolickim. Nabożeństwa w cerkwiach prowadzone są w języku cerkiewnosłowiańskim. Niekiedy trwają nawet kilka godzin.

Zobacz wszystkie wpisy dotyczące Boże Narodzenie

Wiadomości

Skąd wzięły się Bożonarodzeniowe tradycje? Najważniejsze informacje

Święta Bożego Narodzenia to wyjątkowy czas w roku, na który wielu z nas czeka z utęsknieniem. Tradycje świąteczne wywodzą się

Czytaj dalej
Kościół

Wolna wigilia dopiero od przyszłego roku? „Czekamy na uzupełnienie braków w projekcie”

Marszałek Sejmu Szymon Hołownia powiedział w środę, że w projekcie Lewicy wprowadzającym dzień wolny w Wigilię brakuje oceny skutków finansowych

Czytaj dalej
Kościół

Szopka z Radomia zostanie zaprezentowana na wystawie w Watykanie

Ceramiczna szopka z diecezji radomskiej zostanie zaprezentowana na Międzynarodowej Wystawie Szopek Bożonarodzeniowych w Watykanie. Jej twórcą jest Jarosław Rodak. W

Czytaj dalej
Kościół

Watykan: choinka na Plac św. Piotra przyjedzie w tym roku z Trydentu

W tym roku choinka na Placu św. Piotra przyjedzie z północnowłoskiej prowincji Trydent w północnych Włoszech. W Watykanie poinformowano 24

Czytaj dalej
Wiadomości

Wenezuela: prezydent ogłosił przesunięcie świąt Bożego Narodzenia… na październik

Przywódca Wenezueli Nicolas Maduro, oskarżany o sfałszowanie niedawnych wyborów prezydenckich, ogłosił zmianę oficjalnego kalendarza i przesunięcie obchodów świąt Bożego Narodzenia

Czytaj dalej
Wiadomości

Białystok: doroczne wieczory kolęd prawosławnych

Kolęd i pastorałek w kilku językach można było posłuchać w czwartek w Białymstoku. W Operze i Filharmonii Podlaskiej odbył się

Czytaj dalej
Kościół

Boże Narodzenie prawosławnych. Na Podlasiu można spotkać kolędników z gwiazdami

Grupy kolędników z kolorowymi gwiazdami można w tych dniach spotkać w części miejscowości w województwie podlaskim. Trwają bowiem święta Bożego

Czytaj dalej
Kościół

Dziś Niedziela Chrztu Pańskiego. W liturgii kończy się okres Bożego Narodzenia

Kościół katolicki obchodzi dziś w liturgii święto Chrztu Pańskiego. Kończy ono okres Bożego Narodzenia, choć w polskiej tradycji jeszcze do

Czytaj dalej
Wiadomości

Oblatki odwiedziły oblatów na święta w Indonezji [+GALERIA]

Misjonarki oblatki spędziły święta Bożego Narodzenia u misjonarzy oblatów w Indonezji – czytamy na portalu oblaci.pl. Była to okazja nie

Czytaj dalej
Kościół

Betlejem: katolicka Epifania i prawosławne Boże Narodzenie

Katolicka uroczystość Objawienia Pańskiego zbiega się ze wspomnieniem narodzin Zbawiciela celebrowanym według kalendarza juliańskiego. W Betlejem wspólnota prawosławna oraz koptyjska

Czytaj dalej
Kościół prawosławie lublin boże narodzenie

Dziś przypada wigilia Bożego Narodzenia według kalendarza juliańskiego

W sobotę przypada Wigilia Bożego Narodzenia według kalendarza juliańskiego, czyli według tzw. starego stylu. W tym terminie, trzynaście dni po

Czytaj dalej
Kościół

Grekokatolicy, pierwszy raz w historii Cerkwi, nie mają dziś wigilii i pasterki

Wierni Kościoła greckokatolickiego pierwszy raz w jego historii nie zasiądą dziś do wigilijnej kolacji i nie pójdą na pasterkę, bo

Czytaj dalej
Kościół

Nuncjusz na Ukrainie: pośród wojny Boże Narodzenie przeżywa się głębiej

Pośród wojny na Ukrainie Boże Narodzenie staje się jeszcze bardziej jasne, ponieważ światłość Jezusa rozbłyska pośród ciemności, trudności – mówi

Czytaj dalej
Polska

Łódź: mieszkańcy mogą oddać choinki w doniczkach do ponownego zasadzenia

Mieszkańcy Łodzi mogą oddać świąteczne drzewka w doniczkach do ponownego zasadzenia. Choinki w doniczkach zbierają Leśnictwo Miejskie i łódzki Ogród

Czytaj dalej
Kościół

Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi. To najstarsze maryjne święto

W Kościele katolickim obchodzona jest dziś uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi. Tego dnia Kościół ukazuje wiernym Maryję, jako niewiastę wybraną

Czytaj dalej

Kamil Stoch zapytany o „coś pozytywnego”: Chrystus się urodził, Bóg zstąpił na świat! [WIDEO]

Chrystus się urodził, Bóg zstąpił na świat! Jest wiele pozytywnych rzeczy, o których możemy porozmawiać – powiedział w czwartek po zakończeniu

Czytaj dalej
Polska

W SOS Wioskach Dziecięcych nie wymazujemy wspomnień, tylko budujemy nowe [ROZMOWA]

„Nie mamy żadnej magicznej gumki, którą wymazywalibyśmy wspomnienia. One naturalnie wciąż są obecne. Natomiast to, co my robimy, to jest

Czytaj dalej

Nigeria: Boże Narodzenie stało się pretekstem do masakr – zginęło około 200 osób

Podczas gdy zbliżały się święta w wielu nigeryjskich wioskach dały się nagle słyszeć odgłosy wystrzałów, a pod domy został podłożony

Czytaj dalej

Demokratyczna Republika Konga: pomimo 30 lat tragedii ludność Gomy świętowała z nadzieją

Brak stabilności i przemoc stanowią codzienne doświadczenie mieszkańców wschodniej części Demokratycznej Republiki Konga. Uzbrojone grupy, wśród nich M23, groziły ostatnio

Czytaj dalej
Kościół

Biskup Odessy: wspólna data Bożego Narodzenia jest „dobrym znakiem”

Rzymskokatolicki biskup Odessy określił świętowanie po raz pierwszy Bożego Narodzenia 25 grudnia zamiast 7 stycznia przez cztery Kościoły chrześcijańskie w

Czytaj dalej
Kościół

Czy Jezus urodził się w Betlejem? Czy istniała tajemnicza gwiazda? Skąd sprzeczności w Ewangeliach?

Czy ewangeliczne opisy okoliczności narodzenia Jezusa można uznać za historyczne? Jak rozumieć sprzeczności między ewangelistami? Czy tradycje kolędy w swoich

Czytaj dalej
Kościół

Boże Narodzenie Ukraińców mieszkających w Lublinie

Wielu Ukraińców, którzy po wybuchu wojny w ich ojczyźnie przyjechali do Polski, to katolicy. Po zamieszkaniu w Polsce chcieli więc

Czytaj dalej
Wiadomości

Tu codziennie mamy Boże Narodzenie. W jadłodajni prowadzonej przez poznańskie elżbietanki [REPORTAŻ]

Ciepła zupa, radosne śpiewy i dużo uśmiechu. W jadłodajni prowadzonej w Poznaniu przez siostry ze Zgromadzenia św. Elżbiety można dostać

Czytaj dalej
Wiadomości szopka święta rodzina

Gdzie powstało najstarsze polskie kazanie na Boże Narodzenie? [+TEKST]

„Kazania Świętokrzyskie” to popularny w średniowieczu typ kaznodziejstwa na uroczystości świętych, święta Pańskie i wspomnienia Matki Bożej ułożony w rytmie

Czytaj dalej
Kościół

Świąteczny obiad z najważniejszą cząstką Kościoła

Pamiętajcie, że jesteście najważniejszą cząstką Kościoła – powiedział do ubogich i bezdomnych kard. Kazimierz Nycz w czasie bożonarodzeniowego obiadu organizowanego

Czytaj dalej
Kościół

26 grudnia: Boxing Day wiąże się ze św. Szczepanem

W drugi dzień świąt Bożego Narodzenia – 26 grudnia Kościół katolicki wspomina św. Szczepana, diakona i pierwszego męczennika, o którym

Czytaj dalej
Kościół

Jadł, pił, pracował, śmiał się i cierpiał. Jezus jako człowiek  

Wcielenie Jezusa, które świętujemy w tych dniach, to jedna z najważniejszych tajemnic naszej wiary. Bez niej nie byłoby przecież całej

Czytaj dalej
Kościół

Największa szopka w Europie. Poznaniacy całymi rodzinami przychodzą do franciszkanów

Przed 800 laty żywą szopkę wymyślił św. Franciszek. Chciał w ten sposób wzbudzić w swych braciach zdumienie wobec tajemnicy Bożego

Czytaj dalej
Kościół

Franciszek: niech Maryja Królowa Męczenników pomoże nam dawać świadectwo o Jezusie

Niech Maryja, Królowa Męczenników, pomoże nam dawać świadectwo o Jezusie – życzył Franciszek w rozważaniu przed modlitwą Anioł Pański w

Czytaj dalej
Wiadomości

Największe bożonarodzeniowe cuda [FELIETON]

Często szukamy cudów w życiu świętych czy w objawieniach mistyków. A umykają nam te, które dzieją się tuż obok nas.

Czytaj dalej
Polska

Podłaźniczka zamiast choinki, czyli jak wyglądały święta w polskiej kulturze ludowej

Jakie zwyczaje świąteczne panowały w polskiej tradycyjnej kulturze ludowej? Symbolem świąt na pewno nie był wtedy Gwiazdor z reklamy Coca

Czytaj dalej
Polska

Pusty talerz w domu dziecka zawsze czeka na rodziców [ROZMOWA]

Boże Narodzenie w domu dziecka nie jest łatwe. „Wtedy jest smutna atmosfera, bo dzieci doskonale wiedzą, że pozostali podopieczni pojechali

Czytaj dalej
Wiadomości

Trwa oktawa Bożego Narodzenia. Co to właściwie oznacza?

Kościół obchodzi dziś drugi dzień oktawy Bożego Narodzenia. W liturgii obchody Bożego Narodzenia trwają osiem dni. Oktawa (łac. octavus –

Czytaj dalej