Boże Narodzenie

Boże Narodzenie (Narodzenie Pańskie) to w tradycji chrześcijańskiej święto upamiętniające narodziny Jezusa Chrystusa. Jest to stała uroczystość liturgiczna przypadająca 25 grudnia. Boże Narodzenie poprzedzone jest okresem oczekiwania (czterech niedziel), zwanym adwentem.

Data

W Ewangeliach nie jest wspomniana data narodzin Jezusa Chrystusa. Hipolit Rzymski pisał: Pierwsze przyjście Pana naszego wcielonego, w którym narodził się w Betlejem miało miejsce ósmego dnia przed kalendami styczniowymi (tzn. 25 grudnia). Dzień ten podał też rzymski historyk chrześcijański Sekstus Juliusz Afrykański w 221 r.
Istnieją różne wyjaśnienia obrania tego dnia dla liturgicznej celebracji Bożego Narodzenia. Najbardziej popularna uznaje, że chrześcijanie, nie znając rzeczywistej daty narodzin Chrystusa obrali tę jako symboliczną. To dzień bliski dniowi przesilenia zimowego. W II–IV w. 25 grudnia obchodzono dzień urodzin Mitry. Cesarz Aurelian nakazał w 274 r., by w tym dniu obchodzono narodziny boga Słońca, ustanowienie zatem w tym dniu uroczystości było chrześcijańską odpowiedzią na ten kult pogański.

Symbole i zwyczaje

Większość symboli Bożego Narodzenia ma źródło w wierzeniach pogańskich. Choinka od wieków była podczas przeróżnych świąt obwieszana świecidełkami. Ostrokrzew służył Celtom do obłaskawiania chochlików, a jemioła do praktyk okultystycznych. Również wyznawcy Mitry i osoby obchodzące rzymskie Saturnalia obdarowywały się prezentami.

Obchody w Polsce

W Polsce w większości rodzin jest obchodzone jako święto gromadzące wielu krewnych. Typowymi atrybutami są: opłatek, , choinka, a często i szopka bożonarodzeniowa, prezenty. Zwyczajowo jest to czas spotkań rodzinnych i wybaczania sobie wzajemnie krzywd i uraz.

Postać obdarowująca prezentami

Zazwyczaj rolę tę pełni fikcyjny Święty Mikołaj (którego pierwowzorem była autentyczna postać biskupa wspierającego ubogie panny na wydaniu), ale w zależności od regionu może być to Dzieciątko (Górny Śląsk), Aniołek (Galicja i Śląsk Cieszyński) lub Gwiazdor (Wielkopolska, Kujawy, Pomorze). Na Kresach Wschodnich może być to także Dziadek Mróz.

Inna data

Wyznawcy prawosławia i innych Kościołów wschodnich obchodzą Boże Narodzenie 13 dni później niż katolicy. Korzystają z kalendarza juliańskiego, zgodnie z którym Wigilia przypada 6 stycznia. Wigilijna wieczerza rozpoczyna się od dzielenia prosforą – małym pszennym chlebkiem pieczonym z użyciem drożdży – przyniesionym z cerkwi. Popija się go łykiem święconej wody. Dopiero wtedy przystępuje się do jedzenia wigilijnych potraw. Zawsze musi być kutia z obtłuczonej pszenicy, słodu, maku, miodu i bakalii – różnych orzechów, rodzynków i innych dodatków. Tylko niekiedy na stole pojawia się karp. Świętowaniu towarzyszą kolędy, ale przede wszystkim jest to czas skupienia. Później, w nocy z 6 na 7 stycznia, wierni uczestniczą w kilkugodzinnych liturgiach, które są odpowiednikiem pasterki w kościele katolickim. Nabożeństwa w cerkwiach prowadzone są w języku cerkiewnosłowiańskim. Niekiedy trwają nawet kilka godzin.

Zobacz wszystkie wpisy dotyczące Boże Narodzenie

Wiadomości

Ks. prof. Mirosław Wróbel: nie trywializujmy świąt Bożego Narodzenia

Świąt Narodzenia Pańskiego nie powinno się trywializować, a bez poznania głębszego sensu powtarzanych corocznie zwyczajów nie jest się w stanie

Czytaj dalej
Wiadomości

W tym roku grekokatolicy obchodzą Boże Narodzenie razem z Kościołem rzymskokatolickim

W tym roku po raz pierwszy Kościół greckokatolicki w Polsce obchodzi Boże Narodzenie według kalendarza gregoriańskiego, a więc razem z

Czytaj dalej
Wiadomości

Katolicy mają obowiązek 24 grudnia uczestniczyć w niedzielnej mszy świętej

W związku z tym, że tegoroczna Wigilia przypada w IV niedzielę Adwentu, katolicy mają obowiązek uczestnictwa we mszach św. Taki

Czytaj dalej
Polska

Takiej Wigilii w Sejmie jeszcze nie było. „Bo to miejsce także dla tych, którym źle się dzieje”

Takie spotkanie odbyło się w polskim parlamencie po raz pierwszy, bo po raz pierwszy marszałek Sejmu (izby niższej parlamentu) zaprosił

Czytaj dalej
Wiadomości

Polski duszpasterz w Ukrainie: Chrystus rodzi się w czasie wojny

– Mamy świadomość, że giną ludzie, ale Chrystus rodzi się, przynosząc nadzieję – opowiada ksiądz Krzysztof Wilk, który pełni posługę

Czytaj dalej
Wiadomości

Zbliża się odpust w sanktuarium Dzieciątka Jezus w Jodłowej – w polskim Betlejem

Będzie modlitwa za dzieci, Kościół, nauczycieli, o powołania, dar potomstwa. Zbliża się wielki odpust w sanktuarium Dzieciątka Jezus w Jodłowej

Czytaj dalej
Wiadomości

Kalisz: bp Damian Bryl spotkał się z młodzieżą i pracownikami technikum św. Józefa

– Chciałbym życzyć, aby przeżywanie tajemnicy Bożego Narodzenia poruszyło nasze serca, by potem otworzyć nas na drugiego człowieka – mówił

Czytaj dalej

Betlejem przed smutnym Bożym Narodzeniem czasu wojny

Betlejem, w normalnych latach tygiel, w którym w okresie Bożego Narodzenia stapiają się rzesze odwiedzających z całego świata, tym razem

Czytaj dalej
Polska

CBOS: 62% Polaków traktuje Boże Narodzenie jako święto rodzinne, a 78% zachowuje post w Wigilię

62 proc. Polaków traktuje Boże Narodzenie przede wszystkim, jako święto rodzinne. Dla 19 proc. jest to przeżycie religijne. Mimo to,

Czytaj dalej
Kościół

Bóg się rodzi, gdy jesteśmy razem. O wigilijnym spotkaniu Caritas z Ukraińcami

Bardzo dziękuje Wam, że jesteście z nami, że nam zaufaliście, że przychodzicie do Centrum Pomocy Migrantom i Uchodźcom w Warszawie,

Czytaj dalej
Kościół

Watykan: po raz 11. Franciszek będzie przewodniczył uroczystościom Bożego Narodzenia i Nowego Roku

Papież Franciszek, który powrócił do zdrowia po niedawnym ostrym zapaleniu oskrzeli, rozpoczyna w niedzielę intensywny tydzień uroczystości Bożego Narodzenia. 17

Czytaj dalej
Polska

KGP: od piątku więcej patroli policji na drogach w związku z wyjazdami na święta

Od piątku na drogi w całej Polsce wyjedzie więcej policyjnych patroli. Policjanci oprócz kontroli prędkości, będą zwracać szczególną uwagę na

Czytaj dalej
Kościół

Kard Christoph Schönborn: w Jezusie jaśnieje dla nas światło Boga

„Oryginalne światło Boga jaśnieje dla nas w Jezusie” – stwierdza komentując czytany w uroczystość Bożego Narodzenia prolog Ewangelii św. Jana

Czytaj dalej
Kościół

Od kiedy obchodzimy Boże Narodzenie i jaka jest geneza świątecznej choinki?

Przez pierwsze 3 wieki chrześcijanie  nie obchodzili świąt Bożego Narodzenia. Natomiast choinki pojawiły się dopiero w późnym średniowieczu, w ramach

Czytaj dalej
Wiadomości

Gniezno: Prymas Polski złożył świąteczne życzenia księżom seniorom

Prymas Polski abp Wojciech Polak odwiedził 21 grudnia Archidiecezjalny Dom Księży Seniorów i złożył całej wspólnocie świąteczne życzenia. Opłatkiem i

Czytaj dalej
Wiadomości

Boże Narodzenie u luteran

W tradycji luterańskiej Święta Bożego Narodzenia są wyjątkowym czasem głębokiego przeżywania radości z narodzin Jezusa Chrystusa. 24 grudnia to dzień wigilii

Czytaj dalej
Wiadomości Pasterka w kościele Saint Germain l'Auxerrois w Paryżu,

Portugalia: “Msze kogucie” coraz rzadziej o północy, choć z wysoką frekwencją

Pasterka, zwana w Portugalii “Mszą kogucią”, w dalszym ciągu przyciąga do kościołów tłumy. Nabożeństwo coraz częściej organizowane jest jednak wczesnym

Czytaj dalej
Wiadomości

Lublin: świąteczny posiłek i paczki dla ponad 400 potrzebujących

Osoby bezdomne, samotne i ubogie podzieliły się opłatkiem podczas Wigilii Dobroci, która odbyła się w czwartek w Lublinie. Świąteczny posiłek

Czytaj dalej
Wiadomości

Dzieci przystroiły na Jasnej Górze drzewka bożonarodzeniowe i modliły się za rówieśników w Ziemi Świętej

Od 16 lat to niezwykłe połączenie tradycji i współczesności. Dzieci z 40 przedszkoli, szkół podstawowych i ośrodków szkolno-wychowawczych regionu częstochowskiego

Czytaj dalej
święta, Boże Narodzenie

Poradnik, jak spędzić święta z rodziną i się nie pokłócić

Różnice poglądów i wartości stają się często zarzewiem konfliktów podczas rodzinnych spotkań. W tym roku, po ostrej kampanii wyborczej święta

Czytaj dalej
Kościół

Kard. Pizzaballa: Bóg wkroczy ponownie, a człowiek ponownie Mu na to pozwoli

„Po «tak» wypowiedzianym przez Maryję, niepewności i wątpliwości nie zostały rozwiane, nikt nie rozproszył problemów, które stopniowo nastręczało życie, nie

Czytaj dalej
Świat

Florencja popularnym kierunkiem na świąteczny i noworoczny wypoczynek

Florencja szykuje się na masowy przyjazd turystów w okresie świąteczno-noworocznym. Zarezerwowano tam około pół miliona noclegów – podały władze miasta.

Czytaj dalej
Świat

Choinka wykonana na szydełku stanęła na miejskim placu

Świąteczna choinka wykonana w całości na szydełku stanęła na placu w miejscowości Monterubiaglio we włoskiej Umbrii. Wydziergało ją 30 kobiet

Czytaj dalej
Kościół

Meksyk: mieszkańcy osiedla skrzyknęli się, by przywrócić starą adwentową tradycję [+ GALERIA] 

La Posada to tradycja adwentowa i bożonarodzeniowa, która polega na wspominaniu wędrówki Maryi i Józefa do Betlejem. W jednym z

Czytaj dalej
Kościół

Wróćmy do kolędy od domu do domu – apeluje biskup

Stanowczo zalecam księżom kolędę od domu do domu. Jedynie w sytuacjach, w których jest to uzasadnione, może być ona kolędą

Czytaj dalej

Smutne Boże Narodzenie dla chrześcijan w Mjanmie

Wojna domowa w Mjanmie nasila się. Na krótko przed świętami Bożego Narodzenia regiony zamieszkałe przez chrześcijan są szczególnie dotknięte eskalacją

Czytaj dalej
Polska

Która gwiazda będzie „pierwszą gwiazdką” w Wigilię?

Tradycją jest, że wieczerzę wigilijną zaczyna się, gdy na niebie pojawi się pierwsza gwiazda. Często w rolę tę wcielają się

Czytaj dalej
Wiadomości

Franciszek: żłóbek źródłem nadziei i radości

„Żłóbek jest jak mała studnia, z której można zaczerpnąć bliskości Boga, źródło nadziei i radości. Jest jak Ewangelia domowa jest

Czytaj dalej
Wiadomości

Dlaczego akurat osioł i wół? 

W chrześcijańskiej tradycji wół i osioł kojarzone są zwykle z szopką bądź grotą z opowieści o narodzeniu Jezusa Chrystusa. Można

Czytaj dalej
Wiadomości

Więzienne Boże Narodzenie gwiazd włoskiej telewizji i filmu

We środę 20 grudnia w 29 włoskich zakładach karnych ponad 4 tysiące więźniów wraz z rodzinami zje świąteczny obiad przygotowany

Czytaj dalej
Wiadomości

Narodziny Chrystusa w arcydziełach Muzeów Watykańskich

W przygotowaniu na Boże Narodzenie mogą nam pomóc arcydzieła sztuki sakralnej – przekonuje s. Emanuela Edwards z Muzeów Watykańskich. Zauważa

Czytaj dalej

Święta przed ekranem? To nie musi być zły pomysł! 

Narzekamy czasem na to, że całe święta spędziliśmy przed ekranem – oglądając w telewizji co popadnie. Warto w tym czasie

Czytaj dalej
Kościół

Plan uroczystości w okresie Bożego Narodzenia z udziałem papieża

Wszystkie uroczystości liturgiczne pod przewodnictwem papieża Franciszka w okresie Bożego Narodzenia odbywać się będą w bazylice św. Piotra. W niedzielę 24 grudnia o godzinie 19.30

Czytaj dalej