Boże Narodzenie

Boże Narodzenie (Narodzenie Pańskie) to w tradycji chrześcijańskiej święto upamiętniające narodziny Jezusa Chrystusa. Jest to stała uroczystość liturgiczna przypadająca 25 grudnia. Boże Narodzenie poprzedzone jest okresem oczekiwania (czterech niedziel), zwanym adwentem.

Data

W Ewangeliach nie jest wspomniana data narodzin Jezusa Chrystusa. Hipolit Rzymski pisał: Pierwsze przyjście Pana naszego wcielonego, w którym narodził się w Betlejem miało miejsce ósmego dnia przed kalendami styczniowymi (tzn. 25 grudnia). Dzień ten podał też rzymski historyk chrześcijański Sekstus Juliusz Afrykański w 221 r.
Istnieją różne wyjaśnienia obrania tego dnia dla liturgicznej celebracji Bożego Narodzenia. Najbardziej popularna uznaje, że chrześcijanie, nie znając rzeczywistej daty narodzin Chrystusa obrali tę jako symboliczną. To dzień bliski dniowi przesilenia zimowego. W II–IV w. 25 grudnia obchodzono dzień urodzin Mitry. Cesarz Aurelian nakazał w 274 r., by w tym dniu obchodzono narodziny boga Słońca, ustanowienie zatem w tym dniu uroczystości było chrześcijańską odpowiedzią na ten kult pogański.

Symbole i zwyczaje

Większość symboli Bożego Narodzenia ma źródło w wierzeniach pogańskich. Choinka od wieków była podczas przeróżnych świąt obwieszana świecidełkami. Ostrokrzew służył Celtom do obłaskawiania chochlików, a jemioła do praktyk okultystycznych. Również wyznawcy Mitry i osoby obchodzące rzymskie Saturnalia obdarowywały się prezentami.

Obchody w Polsce

W Polsce w większości rodzin jest obchodzone jako święto gromadzące wielu krewnych. Typowymi atrybutami są: opłatek, , choinka, a często i szopka bożonarodzeniowa, prezenty. Zwyczajowo jest to czas spotkań rodzinnych i wybaczania sobie wzajemnie krzywd i uraz.

Postać obdarowująca prezentami

Zazwyczaj rolę tę pełni fikcyjny Święty Mikołaj (którego pierwowzorem była autentyczna postać biskupa wspierającego ubogie panny na wydaniu), ale w zależności od regionu może być to Dzieciątko (Górny Śląsk), Aniołek (Galicja i Śląsk Cieszyński) lub Gwiazdor (Wielkopolska, Kujawy, Pomorze). Na Kresach Wschodnich może być to także Dziadek Mróz.

Inna data

Wyznawcy prawosławia i innych Kościołów wschodnich obchodzą Boże Narodzenie 13 dni później niż katolicy. Korzystają z kalendarza juliańskiego, zgodnie z którym Wigilia przypada 6 stycznia. Wigilijna wieczerza rozpoczyna się od dzielenia prosforą – małym pszennym chlebkiem pieczonym z użyciem drożdży – przyniesionym z cerkwi. Popija się go łykiem święconej wody. Dopiero wtedy przystępuje się do jedzenia wigilijnych potraw. Zawsze musi być kutia z obtłuczonej pszenicy, słodu, maku, miodu i bakalii – różnych orzechów, rodzynków i innych dodatków. Tylko niekiedy na stole pojawia się karp. Świętowaniu towarzyszą kolędy, ale przede wszystkim jest to czas skupienia. Później, w nocy z 6 na 7 stycznia, wierni uczestniczą w kilkugodzinnych liturgiach, które są odpowiednikiem pasterki w kościele katolickim. Nabożeństwa w cerkwiach prowadzone są w języku cerkiewnosłowiańskim. Niekiedy trwają nawet kilka godzin.

Zobacz wszystkie wpisy dotyczące Boże Narodzenie

Kościół

Podczas Pasterki w Betlejem, w miejscu narodzin Chrystusa, padły mocne słowa [+GALERIA]

W noc Bożego Narodzenia łaciński patriarcha Jerozolimy kard. Pierbattista Pizzaballa odprawił pasterkę w kościele św. Katarzyny w Betlejem, znajdującym się

Czytaj dalej
Polska

Poświątecznym nadmiarem jedzenia można podzielić się w lodówkach społecznych

W Kielcach działają lodówki społeczne, gdzie można zostawić nadmiar jedzenia, które zostało po świątecznych spotkaniach. „Lodówki pełne dobra” są umiejscowione

Czytaj dalej
Kościół

Boże Narodzenie w krajach, w których chrześcijanie to mniejszość

Chrześcijaństwo jest obecnie najliczniej reprezentowaną religią na świecie. Najwięcej chrześcijan jest w Europie, obu Amerykach. Bardzo żywy i ciągle rosnący

Czytaj dalej
Kościół

Dziś obchodzimy uroczystość Narodzenia Pańskiego. Pierwszy raz było obchodzone w Betlejem

Kościół katolicki obchodzi 25 grudnia uroczystość Narodzenia Pańskiego, czyli przyjście Zbawiciela na świat. Jest to po Wielkanocy najważniejsze święto w

Czytaj dalej
Wiadomości

Wiliorze, Herody i szczodraki – te tradycje bożonarodzeniowe wciąż są żywe w Łódzkiem

Kolędowanie od początku Adwentu aż po Trzech Króli, karmienie zwierząt opłatkiem w wigilijną noc, czy rzucanie owsem na świętego Szczepana

Czytaj dalej
Wiadomości

Na co zwrócili uwagę biskupi podczas pasterki?

Podczas tegorocznych Pasterek w kościołach całej Polski szczególnie wybrzmiało orędzie nadziei oraz przypomnienie o pokoju, którego Nowonarodzony jest Księciem. Biskupi

Czytaj dalej

Boże Narodzenie na Kubie

Dzień Bożego Narodzenia jest na Kubie dniem wolnym od pracy dopiero od 25 lat. Katolicy w tym kraju mogą świętować

Czytaj dalej
Wiadomości

Czym jest Boże Narodzenie?

W obchodzone 25 grudnia Boże Narodzenie – drugie co do ważności święto w liturgii chrześcijańskiej – Kościół wspomina prawdę, że

Czytaj dalej
Wiadomości

Dlaczego akurat osioł i wół? 

W chrześcijańskiej tradycji wół i osioł kojarzone są zwykle z szopką bądź grotą z opowieści o narodzeniu Jezusa Chrystusa. Można

Czytaj dalej
Kościół

Sandomierz: bożonarodzeniowe odwiedziny biskupa w szpitalu

W wigilię Bożego Narodzenia bp Krzysztof Nitkiewicz odwiedził chorych i starszych – pacjentów Szpitala Specjalistycznego im. Ducha Świętego w Sandomierzu.

Czytaj dalej
Kościół

Betlejem. Tu narodził się Jezus

W Nazarecie Gabriel zwiastował Maryi, że urodzi Jezusa. Do samych narodzin doszło jednak gdzie indziej – w Betlejem. Zajrzyjmy dziś

Czytaj dalej
Wiadomości

Ekspertka: okrągłe bombki na choince są symbolem nieskończoności, a lampki – Jezusa

Okrągłe bombki są przede wszystkim symbolem nieskończoności dzięki kształtowi, a poprzez ruch obrotowy – także kolistego ruchu kosmosu, powtarzalności i

Czytaj dalej
Wiadomości

Norwegia: ślady wikingów ciągle żywe w norweskich tradycjach świątecznych

W Boże Narodzenie Norwegowie odwołują się do zwyczajów sprzed ponad tysiąca lat, a jadłospis wigilijnej wieczerzy ma swoje źródła jeszcze

Czytaj dalej
Wiadomości

Gdzie szukać pomocy medycznej w święta

Podczas świąt Bożego Narodzenia pomoc medyczną można otrzymać przez całą dobę w najbliższej placówce nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej. Wizyty

Czytaj dalej
Wiadomości

Gwiazda Betlejemska – coś więcej niż astronomia

Czym była Gwiazda Betlejemska? Kometą, supernową, koniunkcją planet? Czy w ogóle istniała? Badacze dociekają tego od lat.  Jednym z pierwszych

Czytaj dalej
Wiadomości choinka, święta, Boże Narodzenie

Opłatek, choinka i inne bożonarodzeniowe tradycje. Skąd się wzięły?

W Boże Narodzenie Kościół wspomina prawdę, że jednorodzony i odwieczny Syn Boży stał się człowiekiem i przyjął ograniczoną, śmiertelną ludzką

Czytaj dalej
Wiadomości

Jakie symbole związane są z Wigilią Bożego Narodzenia?

Wigilia Bożego Narodzenia jest świętem rodzinnym, któremu towarzyszy wiele symboli – zwyczaj dzielenia się opłatkiem, przystrajania choinki, zostawiania pustego nakrycia

Czytaj dalej
Polska

Wigilia Bożego Narodzenia trafi na światową listę UNESCO?

– Staramy się wpisać na światową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO tradycję polskiej Wigilii. Wigilia Bożego Narodzenia znalazłaby się we

Czytaj dalej
Kościół

Plan papieskich celebracji w okresie Bożego Narodzenia

W okresie Bożego Narodzenia Ojciec Święty będzie spotykał się z wiernymi m.in. podczas modlitwy Anioł Pański oraz w czasie mszy

Czytaj dalej
Wiadomości

Zwyczaj łamania się opłatkiem nawiązuje do życia pierwszych chrześcijan [BIOGRAFIA OPŁATKA]

Nazwa opłatek odnosi się zarówno do tak zwanych komunikantów, które używane są do Mszy św. i stają się Ciałem Chrystusa, jak i do

Czytaj dalej
Naszym zdaniem

Pierniki, barszcz z uszkami i tajemnica wcielenia [FELIETON]

To chyba niepopularna opinia, ale często drażni mnie otoczka świąt Bożego Narodzenia. Infantylne piosenki, wszechobecne szopki, plastikowe figurki małego Jezuska

Czytaj dalej
Wiadomości

Chrystusowy żłóbek – namacalna obecność Boga 

Żłóbek betlejemski to bezpośredni, niemy świadek narodzin Jezusa Chrystusa. Szczególnie czczony jest w rzymskiej bazylice Matki Bożej Większej, zwanej też

Czytaj dalej
Wiadomości

Niejedno miejsce na ziemi nosi nazwę Bożego Narodzenia

Europejscy żeglarze w dobie odkryć geograficznych często nadawali nowo odkrytym miejscom nazwę na cześć dnia, gdy dostrzegli je z bocianiego

Czytaj dalej
Wiadomości

Czy w wigilię obowiązuje post?

Temat wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych w wigilię Bożego Narodzenia wraca praktycznie co roku. Przypominamy jakie zasady nas obowiązują. Zgodnie z

Czytaj dalej
Wiadomości

Abp Światosław Szewczuk: w Boże Narodzenie niemożliwe staje się możliwe

„Świętowanie Bożego Narodzenia oznacza stanie się częścią pokolenia ludu Bożego. Świętować Boże Narodzenie to być zapisanym w genealogii Jezusa Chrystusa!

Czytaj dalej
Wiadomości

Ukraina: kolędowanie w czasie wojny w Kijowie [GALERIA]

Ukraińcy w tradycyjnych strojach śpiewali kolędy w pobliżu pomnika Ojczyzny w Kijowie podczas rosyjskiej inwazji. Ukraina po raz drugi będzie

Czytaj dalej
Wiadomości

Austria: kard. Christoph Schönborn prosi o datki na pomoc dla potrzebujących w Ukrainie

Kardynał Christoph Schönborn pilnie prosi o datki dla osób potrzebujących na Ukrainie. “Dla niezliczonych ludzi na Ukrainie zima oznacza zimno,

Czytaj dalej
Wiadomości

Beskidy: w wigilijną noc odprawione zostaną pasterki w góralskiej oprawie

Pasterki w góralskiej oprawie zostaną odprawione w Wigilię w niektórych kościołach w Beskidach. Gromadzą one nie tylko parafian, ale też

Czytaj dalej
Wiadomości

Papież pobłogosławił figurki Dzieciątka Jezus przyniesione na plac św. Piotra

Na zakończenie południowej modlitwy Anioł Pański Ojciec Święty pobłogosławił z kaplicy w Domu św. Marty figurki Dzieciątka Jezus (wł. Bambinello)

Czytaj dalej
Wiadomości

Franciszek: niech ucichnie broń i rozbrzmiewają kolędy!

Papież modlił się o zawieszenie broni na wszystkich frontach wojennych: w Ziemi Świętej, na Bliskim Wschodzie, w Ukrainie, w Mozambiku

Czytaj dalej
Wiadomości

Przeciętny Polak podczas świątecznego dnia zje 6 tysięcy kalorii

6 tys. kalorii zje podczas świątecznego dnia przeciętny Polak, a niektórzy nawet 10 tys. – wskazuje prof. Danuta Figurska–Ciura z

Czytaj dalej
Wiadomości

Agata Rujner (Prawie Morały): Bóg nie przychodzi do nas jako abstrakcja, ale jako konkretna miłość 

– Emmanuel, Bóg z nami, oznacza, że nie ma takiej chwili, ani takiego wydarzenia, kiedy Boga by nie było, kiedy

Czytaj dalej