Boże Narodzenie

Boże Narodzenie (Narodzenie Pańskie) to w tradycji chrześcijańskiej święto upamiętniające narodziny Jezusa Chrystusa. Jest to stała uroczystość liturgiczna przypadająca 25 grudnia. Boże Narodzenie poprzedzone jest okresem oczekiwania (czterech niedziel), zwanym adwentem.

Data

W Ewangeliach nie jest wspomniana data narodzin Jezusa Chrystusa. Hipolit Rzymski pisał: Pierwsze przyjście Pana naszego wcielonego, w którym narodził się w Betlejem miało miejsce ósmego dnia przed kalendami styczniowymi (tzn. 25 grudnia). Dzień ten podał też rzymski historyk chrześcijański Sekstus Juliusz Afrykański w 221 r.
Istnieją różne wyjaśnienia obrania tego dnia dla liturgicznej celebracji Bożego Narodzenia. Najbardziej popularna uznaje, że chrześcijanie, nie znając rzeczywistej daty narodzin Chrystusa obrali tę jako symboliczną. To dzień bliski dniowi przesilenia zimowego. W II–IV w. 25 grudnia obchodzono dzień urodzin Mitry. Cesarz Aurelian nakazał w 274 r., by w tym dniu obchodzono narodziny boga Słońca, ustanowienie zatem w tym dniu uroczystości było chrześcijańską odpowiedzią na ten kult pogański.

Symbole i zwyczaje

Większość symboli Bożego Narodzenia ma źródło w wierzeniach pogańskich. Choinka od wieków była podczas przeróżnych świąt obwieszana świecidełkami. Ostrokrzew służył Celtom do obłaskawiania chochlików, a jemioła do praktyk okultystycznych. Również wyznawcy Mitry i osoby obchodzące rzymskie Saturnalia obdarowywały się prezentami.

Obchody w Polsce

W Polsce w większości rodzin jest obchodzone jako święto gromadzące wielu krewnych. Typowymi atrybutami są: opłatek, , choinka, a często i szopka bożonarodzeniowa, prezenty. Zwyczajowo jest to czas spotkań rodzinnych i wybaczania sobie wzajemnie krzywd i uraz.

Postać obdarowująca prezentami

Zazwyczaj rolę tę pełni fikcyjny Święty Mikołaj (którego pierwowzorem była autentyczna postać biskupa wspierającego ubogie panny na wydaniu), ale w zależności od regionu może być to Dzieciątko (Górny Śląsk), Aniołek (Galicja i Śląsk Cieszyński) lub Gwiazdor (Wielkopolska, Kujawy, Pomorze). Na Kresach Wschodnich może być to także Dziadek Mróz.

Inna data

Wyznawcy prawosławia i innych Kościołów wschodnich obchodzą Boże Narodzenie 13 dni później niż katolicy. Korzystają z kalendarza juliańskiego, zgodnie z którym Wigilia przypada 6 stycznia. Wigilijna wieczerza rozpoczyna się od dzielenia prosforą – małym pszennym chlebkiem pieczonym z użyciem drożdży – przyniesionym z cerkwi. Popija się go łykiem święconej wody. Dopiero wtedy przystępuje się do jedzenia wigilijnych potraw. Zawsze musi być kutia z obtłuczonej pszenicy, słodu, maku, miodu i bakalii – różnych orzechów, rodzynków i innych dodatków. Tylko niekiedy na stole pojawia się karp. Świętowaniu towarzyszą kolędy, ale przede wszystkim jest to czas skupienia. Później, w nocy z 6 na 7 stycznia, wierni uczestniczą w kilkugodzinnych liturgiach, które są odpowiednikiem pasterki w kościele katolickim. Nabożeństwa w cerkwiach prowadzone są w języku cerkiewnosłowiańskim. Niekiedy trwają nawet kilka godzin.

Zobacz wszystkie wpisy dotyczące Boże Narodzenie

Wiadomości

Włochy: polemika wokół pomysłu na Uniwersytecie UE, by nie używać sformułowania Boże Narodzenie

Zamienić nazwę Boże Narodzenie na przykład na „święto zimy” w imię „równości etnicznej i rasowej” i by „wyeliminować chrześcijańskie odniesienie”

Czytaj dalej
Polska i Świat

Warszawa: tegoroczna świąteczna iluminacja będzie w stylu retro

Miasto podpisało właśnie umowę na montaż świątecznej iluminacji. W sezonie 2023/2024 miejskie ozdoby świąteczne nawiążą do lat 50. i 60.

Czytaj dalej
Wiadomości prawosławie lublin boże narodzenie

Ukraina: od tego roku Boże Narodzenie będzie obchodzone 25 grudnia?

Już od tego roku Boże Narodzenie jako dzień wolny od pracy będzie na Ukrainie obchodzone 25 grudnia, a nie –

Czytaj dalej
Kościół

Ukraina: od tego roku Boże Narodzenie będzie obchodzone według kalendarza gregoriańskiego

Ukraiński parlament (Rada Najwyższa) zatwierdził w piątek nowy termin święta Bożego Narodzenia. Odtąd będzie ono obchodzone nie 7 stycznia, ale

Czytaj dalej
Kościół

Nazaret. Tu Gabriel zwiastował Maryi

Zajrzyjmy dziś do Nazaretu – jednej z kluczowych miejscowości dla historii Jezusa. W Nazarecie miało dojść do zwiastowania Maryi, tam

Czytaj dalej
Kościół

Kolęda różne ma oblicza

Obiad z księdzem? Albo rozmowa o blaskach i cieniach Kościoła? A jak kolęda wygląda z perspektywy ministranta? W czasie, gdy

Czytaj dalej
Kościół

Ziemia Święta: chrześcijanie ormiańscy świętowali Boże Narodzenie

Ormiańscy chrześcijanie z Ziemi Świętej obchodzą uroczystości Bożego Narodzenia. Rozpoczęło je 18 stycznia wejście w procesji do Betlejem ormiańsko-apostolskiego patriarchy

Czytaj dalej
Polska

Masz jeszcze w domu żywą choinkę? Możesz ją oddać

Piątek będzie ostatnim dniem akcji przyjmowania przez Zarząd Zieleni Miejskiej w Poznaniu żywych choinek w doniczkach. Zebrane drzewka zostaną posadzone

Czytaj dalej
Kościół

Rozpoczął się nowy rok (według kalendarza juliańskiego)

W sobotę rozpoczął się 2023 rok według kalendarza juliańskiego, używanego przy ustalaniu dat większości świąt religijnych wiernych obrządków wschodnich, przede

Czytaj dalej
Aktualności

Meksyk: tutaj nikt nie przyjmuje księdza po kolędzie

Są kraje, w których nie istnieje coś takiego jak poświąteczna wizyta duszpasterska – tzw. kolęda. W Meksyku ksiądz co prawda

Czytaj dalej
Wiadomości

Smutne święta prawosławne w Odessie [WIDEO]

Podczas świątecznej liturgii w Cerkwi Świętej Trójcy w Odessie wierni zapalali świece i śpiewali hymny o Narodzeniu Pańskim. Wyczuwa się,

Czytaj dalej
Wiadomości

Abp Popowicz: z nadzieją, ufnością i miłością spoglądamy w przyszłość

Metropolita greckokatolickiej archidiecezji przemysko-warszawskiej arcybiskup Eugeniusz Popowicz z okazji świąt Bożego Narodzenia życzył wiernym, aby Nowonarodzony Chrystus napełnił „domy, serca

Czytaj dalej
Wiadomości

Boże Narodzenie u wschodnich katolików (grekokatolików) [ROZMOWA]

Uznają władzę papieża, ale liturgię sprawują „po wschodniemu”, a na dodatek najczęściej Boże Narodzenie obchodzą w innym terminie niż katolicy zachodni, czyli

Czytaj dalej
Wiadomości

Jakie tradycje związane są z prawosławnym Bożym Narodzeniem?

Nocne nabożeństwa i czuwania wigilijne poprzedziły przypadające w sobotę święta Bożego Narodzenia w obrządku prawosławnym; zakończył się długi, 40-dniowy post.

Czytaj dalej
Wiadomości

Ukraina obchodzi Boże Narodzenie w cieniu wojny z Rosją

Obchodom Bożego Narodzenia na Ukrainie mogą towarzyszyć alarmy przeciwlotnicze. Z powodu rosyjskiej agresji wiele osób nie spędzi tych świąt w

Czytaj dalej
Kościół

Dziś Boże Narodzenie obchodzą wyznawcy prawosławia

Wierni Kościołów prawosławnych (a także wschodnich Kościołów katolickich) obchodzą w sobotę Boże Narodzenie. Poprzedziły je nocne nabożeństwa i czuwania wigilijne;

Czytaj dalej
Wiadomości

Radom: 23-latek zdewastował drzewka i ozdoby świąteczne przed kościołem

Policja zatrzymała sprawcę dewastacji choinek przy kościele św. Brata Alberta w Radomiu. Do aktów wandalizmu dochodziło przez dwa dni. Po

Czytaj dalej
Wiadomości

W polskich miastach odbyły się ukraińskie wigilie [+GALERIA]

Wiele osób na Ukrainie straciło swój dom. Chcieliśmy być teraz razem – powiedziała PAP Marina, która wraz z mamą i

Czytaj dalej
Kościół

Papież złożył świąteczne życzenia wiernym kościołów wschodnich, zwłaszcza z Ukrainy

Papież złożył świąteczne życzenia wiernym kościołów wschodnich, obchodzących w sobotę Boże Narodzenie. Podczas spotkania na modlitwie Anioł Pański w Watykanie

Czytaj dalej
Kościół

Biskupi grekokatoliccy: tegoroczne święta będą bez ciepła i światła, głodne i chłodne

Biskupi kościoła grekokatolickiego w Polsce: Włodzimierz Juszczak z eparchii wrocławsko-koszalińskiej, Eugeniusz Popowicz z eparchii przemysko-warszawskiej i Arkadiusz Trochanowski z eparchii

Czytaj dalej
Wiadomości

Grekokatolicy w Polsce świętują Boże Narodzenie 7 stycznia. Być może to się zmieni

Jeszcze w tym roku święta Bożego Narodzenia w Kościele Greckokatolickim w Polsce obchodzone są jutro, 7 stycznia – według oficjalnie

Czytaj dalej
Wiadomości

Abp Światosław Szewczuk: gwiazda Bożego Narodzenia jest nawigatorem na drodze do nadziei i wolności

– Gwiazda Bożego Narodzenia jest nawigatorem na drodze do wiedzy, oświecenia, nadziei i wolności. W obecnej sytuacji wojny, gdy brakuje

Czytaj dalej
Wiadomości prawosławie lublin boże narodzenie

Grekokatolicy w Radomiu ostatni raz świętują Boże Narodzenie według kalendarza juliańskiego

Wierni greckokatolickiej parafii Wniebowstąpienia Pańskiego w Radomiu, będą ostatni raz obchodzić święta Bożego Narodzenia według kalendarza juliańskiego. Poinformował o tym

Czytaj dalej
Wiadomości prawosławie lublin boże narodzenie

Prawosławny arcybiskup: święta bez uczestnictwa w nabożeństwach to „opakowanie bez zawartości”

By po chrześcijańsku przeżyć święta, musimy zadbać o ich stronę duchową. Nie są do tego niezbędne choinki, bombki, prezenty i

Czytaj dalej
Duchowość

Kolęda „Powiedz Ukrainie” – posłuchaj i pomyśl o tych, którym trudno [+WIDEO]

Kolęda powstała w okresie świąt Bożego Narodzenia z potrzeby serca, by towarzyszyć ukraińskim rodzinom w ich trudnej drodze na Ukrainie,

Czytaj dalej
Wiadomości

Hiszpania: z szopki ukradziono dzieciątko. Złodzieje żądają 10 000 euro okupu

W miejscowości Barbera del Valles w Hiszpanii w nocy 28 grudnia złodzieje skradli Dzieciątko Jezus z szopki na wolnym powietrzu.

Czytaj dalej
Kościół

Boże Narodzenie z ubogimi. „Dzięki wam te święta są bogatsze”

– To dla nas bardzo ważny moment, cieszymy się, że po trzyletniej przerwie możemy znowu wrócić do stołu. To była

Czytaj dalej

Nuncjusz apostolski w Ghanie o tamtejszym Bożym Narodzeniu

O „niepowtarzalnym i wyjątkowym” Bożym Narodzeniu w Ghanie informuje pochodzący z diecezji kieleckiej abp Henryk M. Jagodziński, nuncjusz apostolski w

Czytaj dalej
Wiadomości

Biskup Charkowa: święta przypominają nam, że Bóg jest z nami

Sytuacja w diecezji również w czasie świąt pozostaje skomplikowana i bardzo zależna od tego, o jakich miejscowościach mówimy – wskazuje

Czytaj dalej
Wiadomości

Kraków: kolejna odsłona inicjatywy #KolędaDlaHospicjum

Krakowskie Hospicjum św. Łazarza prowadzi trzecią już edycję akcji #KoledaDlaHospicjum. Akcja ma zachęcić do śpiewania kolęd i utworów świątecznych, a

Czytaj dalej
Kościół

Żłóbek z Watykanu, który w swoim pokoju miał Jan Paweł II, trafił do Wadowic

Żłóbek, który papież Jan Paweł II miał w swoim pokoju w Pałacu Apostolskim w Watykanie, można zobaczyć do 2 lutego

Czytaj dalej
Wiadomości

Niecodzienna szopka w jednej z parafii. Jezus, Maryja, Józef i ocean plastikowych butelek

Prawie 600 plastikowych butelek zostało użytych do budowy szopki w parafii pw. Chrystusa Dobrego Pasterza w Białych Błotach pod Bydgoszczą.

Czytaj dalej