Kościół w dialogu
Dialog to według encyklopedycznej definicji wypowiedź wielopodmiotowa, rozmowa dwóch lub większej liczby osób. Z kolei ks. Józef Tischner mówił, że „dialog jest jak wpuszczanie światła”. „Dialog oznacza, że ludzie wyszli z kryjówek, zbliżyli się do siebie, rozpoczęli wymianę zdań. Początek dialogu – wyjście z kryjówki – już jest dużym wydarzeniem. Trzeba się wychylić, przekroczyć próg, wyciągnąć rękę, znaleźć wspólne miejsce do rozmowy” – pisał duchowny i filozof.
Nasza redakcja w najbliższych dniach będzie szukać takich miejsc dialogu i o nich przypominać. Kościół, czyli wspólnota wiernych, jest w swej istocie miejscem prowadzenia rozmów; między sobą nawzajem i z Bogiem. Teraz zresztą przeżywamy czas swoistego „rozdialogowania”, rozmawiamy ze sobą i o sobie w ramach procesu synodalnego zainicjowanego przez papieża Franciszka. Dialog toczy się w Kościele zresztą nie od dziś. To dialog duchownych ze świeckimi, młodych ze starszymi, rodziców z dziećmi, katechistów z uczniami. Oczywiście niekiedy napotyka on na trudności, bywa zbyt skostniały i zbyt ociężały. Pokażemy jednak miejsca i przestrzenie, w których dialog jest żywy i szczery.
Kościół – w swej tradycji – prowadzi też dialog ze światem zewnętrznym; z ludźmi innych wyznań, religii i kultur. To chociażby przeżywany niedawno Dzień Judaizmu i Dzień Islamu w Kościele Katolickim oraz Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan. Umiejętnością dialogowania powinni wykazywać się też wszyscy misjonarze i misjonarki. W dialogu bardzo pomocna jest też sztuka: teatr, film, sztuka wizualna. Kościół z niej korzysta i też ją tworzy.
Ks. Tischner mówił: „Ileż przeszkód potrzeba niekiedy pokonać, by rozpocząć dialog! Ile cierpliwości, by go kontynuować! Trzeba nie tylko przezwyciężyć lęk i usunąć uprzedzenia, ale również wynaleźć taki język, który dla obu stron znaczy to samo”. Poszukajmy wspólnie tego języka.
Dialog międzyreligijny i ekumenizm
Nabożeństwo ekumeniczne, dialog ekumeniczny, Ekumeniczne Święto Biblii, Dzień Judaizmu, Dzień Islamu w Kościele Katolickim… Osłuchaliśmy się z już z tymi pojęciami, ale co one oznaczają?
Ekumenizm
Ekumenizm jest działaniem wspólnot chrześcijańskich mającym na celu osiągnięcie pełnej, widzialnej jedności między podzielonymi chrześcijanami. Papież Jan Paweł II w encyklice Ut unum sint napisał: „Ekumenizm oznacza, że Wspólnoty chrześcijańskie mają pomagać sobie nawzajem, aby była w nich naprawdę obecna cała treść i wszystkie konsekwencje «dziedzictwa przekazanego przez Apostołów». Bez tego pełna komunia nigdy nie będzie możliwa. Ta wzajemna pomoc w poszukiwaniu prawdy jest najwyższą formą ewangelicznej miłości”.
Ostatecznym celem ruchu ekumenicznego jest osiągnięcie pełnej jedności wszystkich chrześcijan. Dążenie to widzimy w różnych dokumentach wydanych przez międzynarodowe komisje mieszane powołane do dialogu. Wychodzi się w nich od wspólnego fundamentu doktrynalnego, by omówić między innymi chrzest, Eucharystię, posługę i władzę. Całość jest nadzorowana i wspomagana przez biskupów i Stolicę Apostolską.
W Polsce prowadzeniem dialogu ekumenicznego zajmuje się Polska Rada Ekumeniczna. Jest ona częścią międzynarodowego ruchu ekumenicznego. Ta społeczność Kościołów oprócz rozwoju dialogu ekumenicznego działa także na rzecz tolerancji religijnej oraz zbliżenia między wiernymi należącymi do zrzeszonych Kościołów. W tym celu organizuje ekumeniczne nabożeństwa, konferencje, obozy i wymiany młodzieżowe, angażuje się w różne inicjatywy charytatywne, prowadzi dialog międzywyznaniowy. Podejmuje także konsultacje z organami państwa czy współpracę z mediami. Rady prowadzi prace w komisjach i oddziałach regionalnych.
Dialog międzyreligijny
Dialog międzyreligijny, jak sama nazwa wskazuje, ma miejsce pomiędzy różnym religiami. W adhortacji Evangelii gaudium, w rozdziale poświęconym dialogowi międzyreligijnemu, trzy razy powtarza się słowo „tożsamość”. W ten sposób papież Franciszek zwraca uwagę, że autentyczny dialog nie zatraca tożsamości katolików. Polega więc on na tym, że przy zachowaniu własnej tożsamości, potrafimy zrozumieć przekonania innych.
Oparty na prawdzie i miłości dialog międzyreligijny może ubogacać chrześcijan, pogłębiając ich wiarę i miłość do Chrystusa. Pozwala także dostrzec działanie Chrystusa w całym wszechświecie, odkrywać różne i czasami niezrozumiałe dla nas sposoby, przez które Bóg działa we wszechświecie.
Zobacz wszystkie wpisy dotyczące Kościół w dialogu