Boże Narodzenie

Boże Narodzenie (Narodzenie Pańskie) to w tradycji chrześcijańskiej święto upamiętniające narodziny Jezusa Chrystusa. Jest to stała uroczystość liturgiczna przypadająca 25 grudnia. Boże Narodzenie poprzedzone jest okresem oczekiwania (czterech niedziel), zwanym adwentem.

Data

W Ewangeliach nie jest wspomniana data narodzin Jezusa Chrystusa. Hipolit Rzymski pisał: Pierwsze przyjście Pana naszego wcielonego, w którym narodził się w Betlejem miało miejsce ósmego dnia przed kalendami styczniowymi (tzn. 25 grudnia). Dzień ten podał też rzymski historyk chrześcijański Sekstus Juliusz Afrykański w 221 r.
Istnieją różne wyjaśnienia obrania tego dnia dla liturgicznej celebracji Bożego Narodzenia. Najbardziej popularna uznaje, że chrześcijanie, nie znając rzeczywistej daty narodzin Chrystusa obrali tę jako symboliczną. To dzień bliski dniowi przesilenia zimowego. W II–IV w. 25 grudnia obchodzono dzień urodzin Mitry. Cesarz Aurelian nakazał w 274 r., by w tym dniu obchodzono narodziny boga Słońca, ustanowienie zatem w tym dniu uroczystości było chrześcijańską odpowiedzią na ten kult pogański.

Symbole i zwyczaje

Większość symboli Bożego Narodzenia ma źródło w wierzeniach pogańskich. Choinka od wieków była podczas przeróżnych świąt obwieszana świecidełkami. Ostrokrzew służył Celtom do obłaskawiania chochlików, a jemioła do praktyk okultystycznych. Również wyznawcy Mitry i osoby obchodzące rzymskie Saturnalia obdarowywały się prezentami.

Obchody w Polsce

W Polsce w większości rodzin jest obchodzone jako święto gromadzące wielu krewnych. Typowymi atrybutami są: opłatek, , choinka, a często i szopka bożonarodzeniowa, prezenty. Zwyczajowo jest to czas spotkań rodzinnych i wybaczania sobie wzajemnie krzywd i uraz.

Postać obdarowująca prezentami

Zazwyczaj rolę tę pełni fikcyjny Święty Mikołaj (którego pierwowzorem była autentyczna postać biskupa wspierającego ubogie panny na wydaniu), ale w zależności od regionu może być to Dzieciątko (Górny Śląsk), Aniołek (Galicja i Śląsk Cieszyński) lub Gwiazdor (Wielkopolska, Kujawy, Pomorze). Na Kresach Wschodnich może być to także Dziadek Mróz.

Inna data

Wyznawcy prawosławia i innych Kościołów wschodnich obchodzą Boże Narodzenie 13 dni później niż katolicy. Korzystają z kalendarza juliańskiego, zgodnie z którym Wigilia przypada 6 stycznia. Wigilijna wieczerza rozpoczyna się od dzielenia prosforą – małym pszennym chlebkiem pieczonym z użyciem drożdży – przyniesionym z cerkwi. Popija się go łykiem święconej wody. Dopiero wtedy przystępuje się do jedzenia wigilijnych potraw. Zawsze musi być kutia z obtłuczonej pszenicy, słodu, maku, miodu i bakalii – różnych orzechów, rodzynków i innych dodatków. Tylko niekiedy na stole pojawia się karp. Świętowaniu towarzyszą kolędy, ale przede wszystkim jest to czas skupienia. Później, w nocy z 6 na 7 stycznia, wierni uczestniczą w kilkugodzinnych liturgiach, które są odpowiednikiem pasterki w kościele katolickim. Nabożeństwa w cerkwiach prowadzone są w języku cerkiewnosłowiańskim. Niekiedy trwają nawet kilka godzin.

Zobacz wszystkie wpisy dotyczące Boże Narodzenie

Polska

W Krakowie ruszyła zbiórka choinek – zostaną posadzone na terenach miejskich

Mieszkańcy Krakowa do 8 lutego mogą oddawać swoje bożonarodzeniowe choinki doniczkowe do punktów wyznaczonych przez Zarząd Zieleni Miejskiej w ramach

Czytaj dalej
Wiadomości

Szopki bożonarodzeniowe w oblackich kościołach

Budowanie bożonarodzeniowych szopek to jeden z najstarszych znanych zwyczajów związanych ze świętami Bożego Narodzenia. Jego początek związany jest z postacią

Czytaj dalej
Wiadomości

Trwa oktawa Bożego Narodzenia. Co to właściwie oznacza?

Trwa oktawa Bożego Narodzenia. W liturgii obchody Bożego Narodzenia trwają osiem dni. Oktawa (łac. octavus – ósmy) jest to czas

Czytaj dalej

Nikaragua: Boże Narodzenie pośród antykościelnej paranoi reżimu Ortegi

Kontrolowane Msze św., wyciszane tradycje religijne, księża zmuszani do wyjazdu z Nikaragui, czterech z dziesięciu biskupów na wygnaniu, zakaz przywożenia

Czytaj dalej

PKP Intercity w okresie świątecznym przewiozło ponad 2,3 mln pasażerów

Ponad 2,3 mln osób podróżowało pociągami PKP Intercity w okresie świątecznym, od 19 do 28 grudnia; to o 17 proc. więcej niż

Czytaj dalej
Kościół

Czy wiesz co znaczą i kogo upamiętniają kolejne dni oktawy Bożego Narodzenia?

W liturgii obchody Bożego Narodzenia trwają osiem dni. Oktawa (łac. octavus – ósmy) jest to czas w liturgii obejmujący ważną

Czytaj dalej
Kościół Szopka, poznańscy franciszkanie. fot. Michał Jóźwiak/misyjne.pl

Poznań: 16 metrów wysokości i 400 figur, czyli jedna z największych szopek bożonarodzeniowych w Europie [GALERIA]

Bożonarodzeniową szopkę przygotowuje prawie każda parafia. W Poznaniu oprócz klasycznych żłóbków możemy podziwiać także jedną z największych tego typu atrakcji

Czytaj dalej

Meksyk: katolicy i żydzi wspólnie zorganizowali wigilię dla potrzebujących [+GALERIA]

Pod katedrą w Guadalajarze w Meksyku wieczorem 25 grudnia odbyła się uroczysta kolacja bożonarodzeniowa dla osób potrzebujących. Wydarzenie zorganizowała archidiecezja

Czytaj dalej
Wiadomości

Czy Jezus nie mógł urodzić się zimą, bo grudniu w Izraelu nie wypasa się owiec? [KOMENTARZ]

Czasami można spotkać się z argumentem, że Jezus nie mógł urodzić się w grudniu, ponieważ zimą nie wypasa się owiec,

Czytaj dalej
Kościół

Kościół otwarty i gościny, czyli świąteczne spotkanie Wspólnoty Sant’Egidio

„Usiądźmy wszyscy przy jednym stole” – to hasło tegorocznego, świątecznego spotkania Wspólnoty Sant’Egidio (Świętego Idziego). Jak co roku, właśnie w

Czytaj dalej
Wiadomości

Król Karol III w orędziu bożonarodzeniowym: triumf odwagi nad przeciwnościami daje mi nadzieję

Brytyjski monarcha Karol III w czwartkowym orędziu bożonarodzeniowym podkreślił potrzebę życzliwości, współczucia oraz nadziej w „czasach niepewności”. W wyemitowanym w

Czytaj dalej

Kilku klaunów, renifer i batman. Od 18 lat niosą nadzieję dzieciom z miejsc „zapomnianych” [FOTOREPORTAŻ]

Zaczęło się od rodzinnych wyjazdów, by przed świętami Bożego Narodzenia dzielić się z ubogimi. Dzisiaj jeżdżą do miejsc „zapomnianych” z

Czytaj dalej
Wiadomości

Kraków: 33. żywa szopka u franciszkanów przyciąga mieszkańców i turystów [+GALERIA]

33. żywa szopka u franciszkanów w Krakowie została udostępniona mieszkańcom i turystom w Boże Narodzenie po południu i jak co

Czytaj dalej
Wiadomości

Marsz z gwiazdami bożonarodzeniowymi w Kijowie [GALERIA]

W Kijowie odbył się tradycyjny marsz z gwiazdami bożonarodzeniowymi.

Czytaj dalej
Wiadomości

„To, co niemożliwe stało się ciałem”, czyli jak rozumieć to, że Bóg stał się człowiekiem [ROZMOWA]

– Najpiękniejszą kolędą jaką znam jest „Bóg się rodzi”. „Bóg się rodzi, moc truchleje, Pan niebiosów obnażony. Ogień krzepnie, blask

Czytaj dalej

Boże Narodzenie w Syrii [GALERIA]

Chrześcijanie w Syrii świętują narodziny Chrystusa rok po ucieczce Baszara al-Asada i przejęciu władzy w kraju przez syryjską opozycję. Jak

Czytaj dalej
Wiadomości

Co podkreślali podczas Pasterek polscy biskupi? [SYNTEZA]

W noc wigilijną biskupi uczestniczyli w uroczystych pasterkach, w wielu diecezjach odbyło się kilka uroczystych mszy pasterskich. W homiliach zwrócili

Czytaj dalej
Wiadomości

Leon XIV w Boże Narodzenie: pokój nie rodzi się z siły, lecz z wysłuchanego płaczu [+GALERIA]

Pokój istnieje i jest już wśród nas – przekonywał Leon XIV w homilii wygłoszonej podczas Mszy św., jaką w uroczystość Bożego

Czytaj dalej
Wiadomości

Prymas Polski na pasterce: oto noc narodzin i życia [+GALERIA]

Bóg w Jezusie Chrystusie stał się człowiekiem również po to, abyśmy potrafili zobaczyć w każdym człowieku Boże oblicze. Dostrzec Boże

Czytaj dalej
Wiadomości

Czy świętowanie Bożego Narodzenia bez odniesienia do Boga ma sens? [ROZMOWA]

Tradycje i symbole związane z obchodami świąt Bożego Narodzenia to w Polsce ważny element narodowej tożsamości i budowania wspólnoty –

Czytaj dalej
Wiadomości

Jak ocalić Boże Narodzenie?

Świąteczne dekoracje nie tylko w centrach handlowych, ale i w osiedlowych sklepikach, bilboardy, zachęcające do zakupów, gazetki z rabatami na

Czytaj dalej
Kościół

Jan Paweł II o Bożym Narodzeniu: to wydarzenie centralne w dziejach ludzkości

Boże Narodzenie to – według teologów – najważniejsze po Wielkanocy święto w Kościele katolickim, wprowadzone dla uczczenia tajemnicy narodzenia Jezusa

Czytaj dalej
Wiadomości

Abp Józef Kupny: Boże Narodzenie spełnia się w duchu życzliwości i wyciągniętych do siebie rąk

Abp Józef Kupny przewodniczył pasterce w parafii pw. Ducha Świętego we Wrocławiu. – Dla Boga żadna noc nie jest zbyt

Czytaj dalej
Wiadomości

Kościół katolicki 25 grudnia obchodzi uroczystość Narodzenia Pańskiego

Boże Narodzenie to najważniejsze po Wielkanocy święto w Kościele katolickim. Pierwszy raz było obchodzone w Betlejem w 328 r. Pierwotnie

Czytaj dalej
Wiadomości

Leon XIV: tam, gdzie jest miejsce dla człowieka, jest miejsce dla Boga [+GALERIA]

„Na ziemi nie ma miejsca dla Boga, jeśli nie ma miejsca dla człowieka: nieprzyjmowanie jednego oznacza nieprzyjmowanie tego drugiego. Natomiast

Czytaj dalej
Wiadomości

Czym jest Boże Narodzenie?

W obchodzone 25 grudnia Boże Narodzenie – drugie co do ważności święto w liturgii chrześcijańskiej – Kościół wspomina prawdę, że

Czytaj dalej
Kościół Gniezno, 25.12.2020. Pasterka pod przewodnictwem Prymasa Polski arcybiskupa Wojciecha Polaka fot. PAP/Paweł Jaskółka

Tatry: najwyżej położona Pasterka w Polsce na Wiktorówkach

W tatrzańskim sanktuarium na Wiktorówkach odprawiona zostanie tradycyjna Pasterka – najwyżej w Polsce. Co roku na nocną mszę do Sanktuarium

Czytaj dalej
Wiadomości

Abp Józef Kupny w TVP: niech Boże Narodzenie będzie czasem niegasnącej nadziei

O budowanie pokoju, pojednania i wzajemnej odpowiedzialności w życiu społecznym zaapelował w słowie na Boże Narodzenie wyemitowanym w TVP1 abp

Czytaj dalej
Wiadomości

Norwegia: Boże Narodzenie w stacji PAN na Svalbardzie szykuje się od maja

Na arktycznych wyspach nie ma drzew, gwiazdek ani dnia i nocy w klasycznym sensie. Boże Narodzenie w jedynej całorocznej polskiej

Czytaj dalej
Kościół

Betlejem: Wigilia w mieście narodzin Jezusa [+GALERIA]

Kard. Pierbattista Pizzaballa, łaciński patriarcha Jerozolimy, przy pięknej słonecznej pogodzie i w atmosferze radości został uroczyście wprowadzony do sanktuarium Narodzenia

Czytaj dalej
Kościół

Podlaskie: tylko nieliczni prawosławni w regionie teraz obchodzą Boże Narodzenie

Tylko nieliczni prawosławni mieszkańcy województwa podlaskiego zasiądą w środę do wigilii. W tym regionie – w zdecydowanej większości – wierni

Czytaj dalej
Kościół

Jak wyglądała wigilia we Wrocławiu w 1945 roku?

Pierwsza polska Wigilia we Wrocławiu w 1945 r. to była gwiazdka w ruinach obcego miasta – powiedziała zastępczyni dyrektora wrocławskiego

Czytaj dalej
Kościół

Lubliniec: wystrój kościoła na Boże Narodzenie [GALERIA]

Poniżej prezentujemy zdjęcia wystroju oblackiego kościoła w Lublińcu. Misjonarze Oblaci Maryi Niepokalanej przybyli do Lublińca w 1922 r. Wiązało się

Czytaj dalej