Boże Narodzenie

Boże Narodzenie (Narodzenie Pańskie) to w tradycji chrześcijańskiej święto upamiętniające narodziny Jezusa Chrystusa. Jest to stała uroczystość liturgiczna przypadająca 25 grudnia. Boże Narodzenie poprzedzone jest okresem oczekiwania (czterech niedziel), zwanym adwentem.

Data

W Ewangeliach nie jest wspomniana data narodzin Jezusa Chrystusa. Hipolit Rzymski pisał: Pierwsze przyjście Pana naszego wcielonego, w którym narodził się w Betlejem miało miejsce ósmego dnia przed kalendami styczniowymi (tzn. 25 grudnia). Dzień ten podał też rzymski historyk chrześcijański Sekstus Juliusz Afrykański w 221 r.
Istnieją różne wyjaśnienia obrania tego dnia dla liturgicznej celebracji Bożego Narodzenia. Najbardziej popularna uznaje, że chrześcijanie, nie znając rzeczywistej daty narodzin Chrystusa obrali tę jako symboliczną. To dzień bliski dniowi przesilenia zimowego. W II–IV w. 25 grudnia obchodzono dzień urodzin Mitry. Cesarz Aurelian nakazał w 274 r., by w tym dniu obchodzono narodziny boga Słońca, ustanowienie zatem w tym dniu uroczystości było chrześcijańską odpowiedzią na ten kult pogański.

Symbole i zwyczaje

Większość symboli Bożego Narodzenia ma źródło w wierzeniach pogańskich. Choinka od wieków była podczas przeróżnych świąt obwieszana świecidełkami. Ostrokrzew służył Celtom do obłaskawiania chochlików, a jemioła do praktyk okultystycznych. Również wyznawcy Mitry i osoby obchodzące rzymskie Saturnalia obdarowywały się prezentami.

Obchody w Polsce

W Polsce w większości rodzin jest obchodzone jako święto gromadzące wielu krewnych. Typowymi atrybutami są: opłatek, , choinka, a często i szopka bożonarodzeniowa, prezenty. Zwyczajowo jest to czas spotkań rodzinnych i wybaczania sobie wzajemnie krzywd i uraz.

Postać obdarowująca prezentami

Zazwyczaj rolę tę pełni fikcyjny Święty Mikołaj (którego pierwowzorem była autentyczna postać biskupa wspierającego ubogie panny na wydaniu), ale w zależności od regionu może być to Dzieciątko (Górny Śląsk), Aniołek (Galicja i Śląsk Cieszyński) lub Gwiazdor (Wielkopolska, Kujawy, Pomorze). Na Kresach Wschodnich może być to także Dziadek Mróz.

Inna data

Wyznawcy prawosławia i innych Kościołów wschodnich obchodzą Boże Narodzenie 13 dni później niż katolicy. Korzystają z kalendarza juliańskiego, zgodnie z którym Wigilia przypada 6 stycznia. Wigilijna wieczerza rozpoczyna się od dzielenia prosforą – małym pszennym chlebkiem pieczonym z użyciem drożdży – przyniesionym z cerkwi. Popija się go łykiem święconej wody. Dopiero wtedy przystępuje się do jedzenia wigilijnych potraw. Zawsze musi być kutia z obtłuczonej pszenicy, słodu, maku, miodu i bakalii – różnych orzechów, rodzynków i innych dodatków. Tylko niekiedy na stole pojawia się karp. Świętowaniu towarzyszą kolędy, ale przede wszystkim jest to czas skupienia. Później, w nocy z 6 na 7 stycznia, wierni uczestniczą w kilkugodzinnych liturgiach, które są odpowiednikiem pasterki w kościele katolickim. Nabożeństwa w cerkwiach prowadzone są w języku cerkiewnosłowiańskim. Niekiedy trwają nawet kilka godzin.

Zobacz wszystkie wpisy dotyczące Boże Narodzenie

Wiadomości

Prezenty świąteczne będą droższe i mogą nie dotrzeć na czas

Przez globalne problemy z zerwanymi łańcuchami dostaw sklepy w Polsce borykają się z brakami towarów i opóźnieniami w zaopatrzeniu. To

Czytaj dalej
Przerwa

Zegar ścienny, piżama, przybory do golenia – samotni seniorzy piszą listy do św. Mikołaja

Od 2018 roku organizowana jest akcja „Mikołaj dla seniora” w ramach której seniorzy mieszkający w domach pomocy społecznej piszą listy

Czytaj dalej
Wiadomości

Watykan: skąd będzie pochodziła tegoroczna szopka i choinka?

Z Peru pochodzić będzie tegoroczna szopka, która na początku grudnia stanie na placu Świętego Piotra – ogłosił w czwartek Watykan.

Czytaj dalej
Wiadomości

W tym kraju wzrost cen mocno odbije się na Bożym Narodzeniu

Rozpoczęte już w Hiszpanii promocje związane z Bożym Narodzeniem dowodzą, że w porównaniu z minionym rokiem jest drożej. Handlowcy nie

Czytaj dalej
Naszym zdaniem

Karolina Binek: Boże Narodzenie we wrześniu [FELIETON]

„I just want you for my own, more than you could ever know, make my wish come true, all I want for Christmas is you”. Mam nadzieję, że mi się udało i że to pierwszy raz, kiedy w tym roku usłyszałeś

Czytaj dalej
Przerwa

„Słowo stało się ciałem” – wystawa ikon, niekiedy niejednoznacznych

Wystawa o tematyce bożonarodzeniowej prezentowana w czasie Wielkiego Postu? To może powodować swoisty dysonans, ale jest też okazją do uświadomienia

Czytaj dalej
Wiadomości

Rozpoczął się 2021 rok według kalendarza juliańskiego

W czwartek rozpoczął się 2021 r. według kalendarza juliańskiego, używanego przy ustalaniu dat większości świąt religijnych wiernych obrządków wschodnich, przede

Czytaj dalej
Wiadomości prawosławie lublin boże narodzenie

Boże Narodzenie prawosławnych i wiernych innych obrządków wschodnich

Prawosławni i wierni innych obrządków wschodnich, wśród nich grekokatolicy i staroobrzędowcy, rozpoczęli w czwartek święta Bożego Narodzenia zgodnie z kalendarzem

Czytaj dalej
Galeria

Prawosławne Boże Narodzenie na świecie [ZDJĘCIA]

Wierni prawosławni 6 stycznia rozpoczęli uroczyste obchody świąt Bożego Narodzenia. Na zdjęciach uroczystości w Rumunii, Syrii, Turcji, Kosowie, Gruzji i

Czytaj dalej
Galeria

Rosja: pierwsze prawosławne Boże Narodzenie w warunkach pandemii koronawirusa

W Rosji wyznawcy prawosławia obchodzą 7 stycznia Boże Narodzenie; w nocy ze środy na czwartek trwać będzie całonocne czuwanie i

Czytaj dalej
Wiadomości

Dzisiaj Wigilia Bożego Narodzenia w Kościołach wschodnich

Kościoły wschodnie posługujące się kalendarzem juliańskim, w tym prawosławny i greckokatolicki, obchodzą dziś Wigilię Bożego Narodzenia. Wieczorem wierni zgromadzą się

Czytaj dalej
Wiadomości

Przewodniczący Episkopatu złożył życzenia grekokatolikom z okazji Bożego Narodzenia

Moje serdeczne życzenia kieruję do wszystkich grekokatolików w Polsce, ale w sposób szczególny swoją myślą obejmuję Ukraińców, którzy w tym

Czytaj dalej
Wiadomości

Abp Szewczuk: jedność jest naszą misją specjalną

Na stołach pojawią się ryby, pierogi, barszcz i kutia, ale zamiast opłatkiem, grekokatolicy podzielą się prosforą. Wigilia w obrządku bizantyjsko-ukraińskim

Czytaj dalej
Wiadomości

Jutro grekokatolicy mają wigilię Bożego Narodzenia

Na stołach będą m.in.: ryby, pierogi, barszcz i przede wszystkim kutia, a zamiast opłatkiem, grekokatolicy podzielą się prosforą. Wigilia w

Czytaj dalej
Styl Życia

„Mario, czy już wiesz?” – piękne wykonanie popularnej świątecznej piosenki [WIDEO]

„Mario, czy już wiesz, że Twój synek ma wybawić nas od złego?” – śpiewa Kuba Badach w polskiej wersji hitu

Czytaj dalej
Styl Życia

Szafki na jedzenie dla potrzebujących [ZDJĘCIA]

Szczecina i szafki na jedzenie dla potrzebujących. Stowarzyszenie Jadłodzielnia prowadzi siedem takich szafek na terenie miasta. Można do nich przynieść

Czytaj dalej
Kościół

Izrael: biskupi katoliccy potępili podpalenie dwóch świątecznych choinek

Katoliccy biskupi w Ziemi Świętej potępili podpalenie dwóch świątecznych choinek w mieście Sachnin na północy Izraela. „Apelujemy do służb bezpieczeństwa,

Czytaj dalej
Wiadomości

Ks. Janiec: Narodzenie Pańskie nie kończy się w nędznej szopie

Narodzenie Pańskie nie skończyło się w nędznej szopie, lecz ma dopełnienie w najświętszej ofierze Chrystusa, czyli we Mszy św. –

Czytaj dalej
Wiadomości

Hiszpania: popularnym prezentem dla dzieci… lalka, której można zrobić test na Covid-19

Pandemia koronawirusa zmieniła świąteczne zabawki dla dzieci przynoszone przez Mikołaja, a w Hiszpanii przede wszystkim przez Trzech Króli. Popularna jest

Czytaj dalej
Afryka

Republika Środkowoafrykańska: to są trudne święta

Kolejne ciężkie chwile przeżywa Republika Środkowoafrykańska. W całym kraju dochodzi do krwawych ataków, ludzie żyją w strachu. Jest to wynik

Czytaj dalej
Naszym zdaniem

Halina Frąckowiak: we wszystkim wygrywa i broni się tylko serce [ROZMOWA]

O kwiatach z mrozu na szybach, o Wigilii, w czasie której z oczu płynęły łzy, o świątecznym karpiu i makiełkach

Czytaj dalej
Duchowość

Paweł Domagała zachwycił piękną kolędą. Pozwala uświadomić sobie to, co najważniejsze [WIDEO]

Przepiękny, poruszający serce tekst. Pozwala uświadomić sobie to, co dziś jest najważniejsze – by usiąść przy małym Jezusie i zachwycić

Czytaj dalej
Duchowość Boże Narodzenie szopka

Którą postacią z szopki jesteś? [QUIZ]

Jesteś ciekawy? Pomożemy ci znaleźć odpowiedź na pytanie jakie miejsce zająłbyś w szopce.

Czytaj dalej
Kościół

Rektor KUL: potrzebujemy ludzi dobrej woli, przemianę trzeba zacząć od siebie

W życiu rodzinnym i społecznym potrzeba nam ludzi dobrej woli: wyrozumiałych, szukających zgody. Nie możemy czekać, aż inni ludzie zaczną

Czytaj dalej
Styl Życia

„Skrzypi wóz” – posłuchaj tej pięknej polskiej kolędy w wykonaniu Dawida Kwiatkowskiego [WIDEO]

24 grudnia można było obejrzeć Wielkie Kolędowie z Polsatem, podczas którego wystąpił m.in. Dawid Kwiatkowski wykonując kolędę „Skrzypi wóz”. Posłuchajcie.

Czytaj dalej
Wiadomości

IMGW: 26 grudnia przewidywane są opady śniegu

Jak informuje IMGW, Europa środkowa, południowo-zachodnia oraz częściowo zachodnia będzie w zasięgu klina wyżu znad Atlantyku. Pozostały obszar kontynentu pozostawać

Czytaj dalej
Przerwa święta rdzina

6 krajów, w których nie wolno obchodzić Bożego Narodzenia

Zakaz oglądania filmów o tematyce świątecznej czy też kupowania choinek i prezentów. To tylko niektóre z wielu zakazów, do których muszą stosować

Czytaj dalej
Wiadomości

Papież podarował 4 tysiące testów na koronawirusa dla bezdomnych z Rzymu

Papież Franciszek z okazji Bożego Narodzenia podarował 4 tysiące testów na koronawirusa z przeznaczeniem dla bezdomnych z Rzymu. Zestawy diagnostyczne

Czytaj dalej
Wiadomości Gniezno, 25.12.2020. Pasterka pod przewodnictwem Prymasa Polski arcybiskupa Wojciecha Polaka fot. PAP/Paweł Jaskółka

Prymas: nie można niszczyć godności człowieka pogardą dla świętości ludzkiego życia

Bóg pokazał wielką godność człowieka, której nie można niszczyć pychą, egoizmem czy pogardą dla świętości i nienaruszalności ludzkiego życia, od

Czytaj dalej
Wiadomości

Papież Franciszek: potrzebne jest braterstwo i solidarność

Papież Franciszek powiedział w orędziu na Boże Narodzenie, wygłoszonym w Watykanie, że w obecnym czasie pandemii koronawirusa i kryzysu na

Czytaj dalej
Wiadomości

Benedyktynki ze Staniątek: w to Boże Narodzenia doceniamy to, co wydawało się nam normalne

Mniszki z opactwa w Staniątkach złożyły na swojej stronie internetowej świąteczne życzenia. „Doceniamy bardziej to, co wydało się nam normalne,

Czytaj dalej
Wiadomości

Portugalia: moda na świąteczne prezenty z… odpadków

W dobie koronakryzysu wręczenie upominku z materiałów pochodzących z recyklingu nie jest w Portugalii traktowane jako przejaw biedy, skąpstwa czy

Czytaj dalej
Wiadomości

Na Jasnej Górze można odwiedzać ruchomą szopkę

Szopkę na Jasnej Górze tradycyjnie udostępniono wiernym w Boże Narodzenie. Podobnie, jak w ostatnich latach, składa się ona z dwóch

Czytaj dalej