Boże Narodzenie

Boże Narodzenie (Narodzenie Pańskie) to w tradycji chrześcijańskiej święto upamiętniające narodziny Jezusa Chrystusa. Jest to stała uroczystość liturgiczna przypadająca 25 grudnia. Boże Narodzenie poprzedzone jest okresem oczekiwania (czterech niedziel), zwanym adwentem.

Data

W Ewangeliach nie jest wspomniana data narodzin Jezusa Chrystusa. Hipolit Rzymski pisał: Pierwsze przyjście Pana naszego wcielonego, w którym narodził się w Betlejem miało miejsce ósmego dnia przed kalendami styczniowymi (tzn. 25 grudnia). Dzień ten podał też rzymski historyk chrześcijański Sekstus Juliusz Afrykański w 221 r.
Istnieją różne wyjaśnienia obrania tego dnia dla liturgicznej celebracji Bożego Narodzenia. Najbardziej popularna uznaje, że chrześcijanie, nie znając rzeczywistej daty narodzin Chrystusa obrali tę jako symboliczną. To dzień bliski dniowi przesilenia zimowego. W II–IV w. 25 grudnia obchodzono dzień urodzin Mitry. Cesarz Aurelian nakazał w 274 r., by w tym dniu obchodzono narodziny boga Słońca, ustanowienie zatem w tym dniu uroczystości było chrześcijańską odpowiedzią na ten kult pogański.

Symbole i zwyczaje

Większość symboli Bożego Narodzenia ma źródło w wierzeniach pogańskich. Choinka od wieków była podczas przeróżnych świąt obwieszana świecidełkami. Ostrokrzew służył Celtom do obłaskawiania chochlików, a jemioła do praktyk okultystycznych. Również wyznawcy Mitry i osoby obchodzące rzymskie Saturnalia obdarowywały się prezentami.

Obchody w Polsce

W Polsce w większości rodzin jest obchodzone jako święto gromadzące wielu krewnych. Typowymi atrybutami są: opłatek, , choinka, a często i szopka bożonarodzeniowa, prezenty. Zwyczajowo jest to czas spotkań rodzinnych i wybaczania sobie wzajemnie krzywd i uraz.

Postać obdarowująca prezentami

Zazwyczaj rolę tę pełni fikcyjny Święty Mikołaj (którego pierwowzorem była autentyczna postać biskupa wspierającego ubogie panny na wydaniu), ale w zależności od regionu może być to Dzieciątko (Górny Śląsk), Aniołek (Galicja i Śląsk Cieszyński) lub Gwiazdor (Wielkopolska, Kujawy, Pomorze). Na Kresach Wschodnich może być to także Dziadek Mróz.

Inna data

Wyznawcy prawosławia i innych Kościołów wschodnich obchodzą Boże Narodzenie 13 dni później niż katolicy. Korzystają z kalendarza juliańskiego, zgodnie z którym Wigilia przypada 6 stycznia. Wigilijna wieczerza rozpoczyna się od dzielenia prosforą – małym pszennym chlebkiem pieczonym z użyciem drożdży – przyniesionym z cerkwi. Popija się go łykiem święconej wody. Dopiero wtedy przystępuje się do jedzenia wigilijnych potraw. Zawsze musi być kutia z obtłuczonej pszenicy, słodu, maku, miodu i bakalii – różnych orzechów, rodzynków i innych dodatków. Tylko niekiedy na stole pojawia się karp. Świętowaniu towarzyszą kolędy, ale przede wszystkim jest to czas skupienia. Później, w nocy z 6 na 7 stycznia, wierni uczestniczą w kilkugodzinnych liturgiach, które są odpowiednikiem pasterki w kościele katolickim. Nabożeństwa w cerkwiach prowadzone są w języku cerkiewnosłowiańskim. Niekiedy trwają nawet kilka godzin.

Zobacz wszystkie wpisy dotyczące Boże Narodzenie

Świat

Świąteczna Moskwa [ZDJĘCIA]

Stolica Rosja, szczególnie jej centrum, jest udekorowana świątecznymi dekoracjami. W Rosji większość stanowią wyznawcy prawosławia a oni święta Bożego Narodzenia

Czytaj dalej
Wiadomości

Profesor historii: „pogańskie zawłaszczanie” Bożego Narodzenia ma swoje początki w hitlerowskich Niemczech

Opiniotwórcza platforma amerykańska „Conversation” zamieściła 25 grudnia ub.r. obszerny artykuł profesora historii na uniwersytecie stanowym w Georgii – Joe Perry’ego,

Czytaj dalej
Wiadomości

Prawosławny abp Jakub: do naszych domów podrzuca się obcą ideologię

Na konieczność właściwego duchowego przeżywania świąt zwraca uwagę prawosławny abp Jakub. W jego ocenie, pod pretekstem tolerancji podejmowane są próby

Czytaj dalej
Wiadomości

USA: piosenka o „Białym Bożym Narodzeniu” jest nadal świątecznym hitem na całym świecie

Mało znane fakty i legendy związane z powstaniem świątecznej piosenki „Białe Boże Narodzenie” (White Christmas) przypomniała 27 grudnia platforma internetowa

Czytaj dalej
Styl Życia

„Oj Maluśki, Maluśki” w specjalnej aranżacji. Artyści śpiewają z Janem Paweł II [WIDEO]

Wśród wszystkich kolęd i pastorałek Jan Paweł II najbardziej lubił „Oj Maluśki, Maluśki”. Wielokrotnie, spontanicznie sam układał kolejne zwrotki. Dziś

Czytaj dalej
Wiadomości

Papież: nie sprowadzajmy Bożego Narodzenia do konsumpcyjnego szaleństwa

Jeśli sprowadzimy Boże Narodzenie do powierzchownego wzruszenia lub konsumpcyjnego szaleństwa, to jutro będzie takie samo jak wczoraj, nic się zmieni

Czytaj dalej
Przerwa

Największa ruchoma szopka w Europie znajduje się w… Poznaniu! [GALERIA]

Prawie 400 figur, stelaż ważący około 4 tony i naturalnej wielkości Święta Rodzina. Taka jest największa ruchoma szopka w Europie,

Czytaj dalej
Wiadomości święta rodzina szopka

W Parlamencie Europejskim nie było szopki bożonarodzeniowej. Dlaczego?

Chrystianofobia i sekularyzm zyskują na popularności w instytucjach unijnych – zauważył hiszpański dziennik „ABC”. Parlament Europejski ponownie odmówił w 2021

Czytaj dalej
Naszym zdaniem

Chrońmy karpie, a nie dzieci [FELIETON]

W okolicy świąt i przełomu roku pojawiają się apele mniej i bardziej ważnych celebrytów, organizacji społecznych, aby nie zabijać karpi,

Czytaj dalej
Aktualności

Dziennikarka z Kuby: to były jedne z najsmutniejszych świąt

„To były jedne z najsmutniejszych świąt na Kubie” – napisała we wtorek znana opozycyjna dziennikarka kubańska Yoani Sanchez, komentując na

Czytaj dalej
Wiadomości

Pielęgniarka o świętach w szpitalu: rodziny pacjentów dzielą się z nami świątecznymi potrawami [ROZMOWA]

Większość z nas może cieszyć się spędzaniem świąt wspólnie z rodziną. Wszyscy cenimy tę atmosferę. Nie wszyscy jednak mogą jej

Czytaj dalej
Polska

Gorąca dyskusja o świątecznych plakatach: nowa fala ateizacji czy różne formy artystycznego wyrazu?

Święta powinny łączyć, ale jak pokazały przedświąteczne dni w Warszawie – potrafią też mocno dzielić. Wszystko za sprawą plakatów miejskich,

Czytaj dalej
Chrześcijanie prześladowani

Indie: radykalni hinduiści zakłócali święta Bożego Narodzenia i zdewastowali posąg Chrystusa

Grupy wyznających hinduizm radykałów zakłócały obchody Bożego Narodzenia w kilku indyjskich stanach. W Ambali w stanie Hariana na północy kraju

Czytaj dalej
Wiadomości

Sant’Egidio: Boże Narodzenie z ubogimi [GALERIA]

Święta Bożego Narodzenia wspólnota Sant’Egidio w Poznaniu spędziła razem z ubogimi, bezdomnymi i potrzebującymi. Spotkanie rozpoczęto mszą świętą, której przewodniczył

Czytaj dalej
Azja

Filipiny: nuncjusz spędził Boże Narodzenie wśród poszkodowanych w wyniku tajfunu

Nuncjusz apostolski na Filipinach abp Charles Brown spędził Boże Narodzenie wśród poszkodowanych w wyniku tajfunu Rai (Odette) na wyspie Siargao

Czytaj dalej
Naszym zdaniem

Maciej Kluczka: kuchenne przykazania, czyli 6 prostych rad, jak nie marnować jedzenia [FELIETON]

Polacy w swoich domach wyrzucają do kosza blisko 3 mln ton żywności rocznie. To dane z jednej strony aż niewiarygodne,

Czytaj dalej
Kościół

Św. Jan, umiłowany uczeń Chrystusa

Dziś, 27 grudnia, Kościół obchodzi wspomnienie św. Jana, Apostoła i Ewangelisty. W tym dniu święci się wino, które podaje się

Czytaj dalej
Wiadomości

„Nochebuena”- czyli bożonarodzeniowe zwyczaje latynosko-filipińskich Amerykanów

Wigilia Bożego Narodzenia, po hiszpańsku Nochebuena (Dobra Noc), dla wielu żyjących w USA rodzin o korzeniach latynoskich i filipińskich ma

Czytaj dalej
Wiadomości

Francja: w czasie świąt zwiększono środki bezpieczeństwa. Powodem zagrożenie terrorystyczne

Ze względu na podwyższone zagrożenie terrorystyczne w okresie Bożego Narodzenia minister spraw wewnętrznych Francji Gerald Darmanin zarządził dodatkowe środki bezpieczeństwa

Czytaj dalej
Aktualności

O. Lufti z Syrii: nasze święta naznaczone są ubóstwem… jak w betlejemskiej stajni

W Syrii i Libanie obchody Bożego Narodzenia naznaczone są przez wojnę, brak stabilizacji politycznej, islamski ekstremizm i brak podstawowych środków

Czytaj dalej
Aktualności

Strefa Gazy: chrześcijanie muszą spędzać święta w domach

Chrześcijanie w Strefie Gazy spędzają święta głównie w swoich domach, ponieważ niewiele osób uzyskało od władz Izraela zgodę na wyjazd

Czytaj dalej
Przerwa

Kolęda „Niedomytek”

O. Cordian Szwarc znany z działalności w Caritas Laudato si oraz z organizacji Namiotów Nadziei przy granicy z Białorusią, w

Czytaj dalej
Galerie

Święta razem z potrzebującymi to najpiękniejsze święta [ZDJĘCIA]

Każdego roku setki, jeśli nie tysiące, organizacji pomocowych na całym świecie w tych dniach szczególnie pamiętają o potrzebujących; osobach w

Czytaj dalej
Kultura

Św. Szczepana – u górali najradośniejszy dzień Bożego Narodzenia

Najbardziej radosnym dniem świąt Bożego Narodzenia u górali był dzień św. Szczepana, a to za sprawą kolędowania, które do dziś

Czytaj dalej
Ameryka Północna

Jak wyglądają święta amerykańskiej Polonii? Opowiada paulin z Polski

Za sprawą parafii w Buffalo, w amerykańskim stanie Nowy Jork, święta Bożego Narodzenia szczególnie ożywają polskie tradycje w wykruszającej się,

Czytaj dalej
Kościół

Dziś okazja do odnowienia przyrzeczeń małżeńskich [WZÓR MODLITWY]

Niedziela Świętej Rodziny to w wielu parafiach dzień, kiedy zebrani na mszy świętej małżonkowie mogą odnowić swoje przyrzeczenia małżeńskie. To

Czytaj dalej
Kościół

Kard. Nycz: Bóg chce wejść w nasze sprawy: problemy pandemii i na granicy

W pierwszy dzień świąt Bożego Narodzenia kard. Kazimierz Nycz w programie na żywo na antenie TVP przypomniał, że przesłanie świąt

Czytaj dalej
Wiadomości Gniezno, 25.12.2020. Pasterka pod przewodnictwem Prymasa Polski arcybiskupa Wojciecha Polaka fot. PAP/Paweł Jaskółka

Wielu żołnierzy w strefie przy granicy uczestniczyło w pasterkach

Wielu żołnierzy, którzy spędzali Boże Narodzenie na służbie przy granicy, uczestniczyło w pasterkach odprawianych w kościołach i kaplicach w strefie

Czytaj dalej
Duchowość

„Bóg się rodzi” – królowa polskich kolęd. Poznaj jej historię

„Bóg się rodzi, moc truchleje”: tę kolędę śpiewamy bodajże najczęściej w okresie Bożego Narodzenia. Najczęściej nie wiemy jednak o jej

Czytaj dalej
Wiadomości

Tegoroczne Betlejem Poznańskie można odwiedzać także w święta

Tegoroczne Betlejem Poznańskie można odwiedzać także w okresie świąt. W sobotę, w pierwszym dniu Bożego Narodzenia, dzieci na placu Wolności

Czytaj dalej
Afryka

Republika Środkowoafrykańska: radość Świąt rozpala nadzieję

– Święta są okazją, aby podziękować Bogu za to, że Kościół w Republice Środkowoafrykańskiej żyje, pomimo trudnej sytuacji w kraju

Czytaj dalej
Kościół

Orędzie Patriarchy Jerozolimy na Boże Narodzenie

– Narodziny Jezusa są najpotężniejszym znakiem i przesłaniem nadziei w świecie pogrążonym w cieniu strachu i niepewności spowodowanych pandemią koronawirusa

Czytaj dalej
Kościół

Papież Franciszek: grozi nam, że nie usłyszymy krzyku bólu i rozpaczy wielu naszych braci i sióstr

Papież Franciszek w świątecznym orędziu powiedział, że konflikty i napięcia na świecie nigdy się nie kończą, a ludzie tak są

Czytaj dalej