Boże Narodzenie

Boże Narodzenie (Narodzenie Pańskie) to w tradycji chrześcijańskiej święto upamiętniające narodziny Jezusa Chrystusa. Jest to stała uroczystość liturgiczna przypadająca 25 grudnia. Boże Narodzenie poprzedzone jest okresem oczekiwania (czterech niedziel), zwanym adwentem.

Data

W Ewangeliach nie jest wspomniana data narodzin Jezusa Chrystusa. Hipolit Rzymski pisał: Pierwsze przyjście Pana naszego wcielonego, w którym narodził się w Betlejem miało miejsce ósmego dnia przed kalendami styczniowymi (tzn. 25 grudnia). Dzień ten podał też rzymski historyk chrześcijański Sekstus Juliusz Afrykański w 221 r.
Istnieją różne wyjaśnienia obrania tego dnia dla liturgicznej celebracji Bożego Narodzenia. Najbardziej popularna uznaje, że chrześcijanie, nie znając rzeczywistej daty narodzin Chrystusa obrali tę jako symboliczną. To dzień bliski dniowi przesilenia zimowego. W II–IV w. 25 grudnia obchodzono dzień urodzin Mitry. Cesarz Aurelian nakazał w 274 r., by w tym dniu obchodzono narodziny boga Słońca, ustanowienie zatem w tym dniu uroczystości było chrześcijańską odpowiedzią na ten kult pogański.

Symbole i zwyczaje

Większość symboli Bożego Narodzenia ma źródło w wierzeniach pogańskich. Choinka od wieków była podczas przeróżnych świąt obwieszana świecidełkami. Ostrokrzew służył Celtom do obłaskawiania chochlików, a jemioła do praktyk okultystycznych. Również wyznawcy Mitry i osoby obchodzące rzymskie Saturnalia obdarowywały się prezentami.

Obchody w Polsce

W Polsce w większości rodzin jest obchodzone jako święto gromadzące wielu krewnych. Typowymi atrybutami są: opłatek, , choinka, a często i szopka bożonarodzeniowa, prezenty. Zwyczajowo jest to czas spotkań rodzinnych i wybaczania sobie wzajemnie krzywd i uraz.

Postać obdarowująca prezentami

Zazwyczaj rolę tę pełni fikcyjny Święty Mikołaj (którego pierwowzorem była autentyczna postać biskupa wspierającego ubogie panny na wydaniu), ale w zależności od regionu może być to Dzieciątko (Górny Śląsk), Aniołek (Galicja i Śląsk Cieszyński) lub Gwiazdor (Wielkopolska, Kujawy, Pomorze). Na Kresach Wschodnich może być to także Dziadek Mróz.

Inna data

Wyznawcy prawosławia i innych Kościołów wschodnich obchodzą Boże Narodzenie 13 dni później niż katolicy. Korzystają z kalendarza juliańskiego, zgodnie z którym Wigilia przypada 6 stycznia. Wigilijna wieczerza rozpoczyna się od dzielenia prosforą – małym pszennym chlebkiem pieczonym z użyciem drożdży – przyniesionym z cerkwi. Popija się go łykiem święconej wody. Dopiero wtedy przystępuje się do jedzenia wigilijnych potraw. Zawsze musi być kutia z obtłuczonej pszenicy, słodu, maku, miodu i bakalii – różnych orzechów, rodzynków i innych dodatków. Tylko niekiedy na stole pojawia się karp. Świętowaniu towarzyszą kolędy, ale przede wszystkim jest to czas skupienia. Później, w nocy z 6 na 7 stycznia, wierni uczestniczą w kilkugodzinnych liturgiach, które są odpowiednikiem pasterki w kościele katolickim. Nabożeństwa w cerkwiach prowadzone są w języku cerkiewnosłowiańskim. Niekiedy trwają nawet kilka godzin.

Zobacz wszystkie wpisy dotyczące Boże Narodzenie

Wiadomości

Najwyższy krzyż w Azji zabłysnął kolorami Bożego Narodzenia

Czterdziestometrowy krzyż zabłysnął kolorami Bożego Narodzenia. Konstrukcja znajduje się przy wejściu do jedynego cmentarza chrześcijańskiego w Karaczi, w Pakistanie. Krzyż

Czytaj dalej
Wiadomości

Franciszek: nawiedzenie Elżbiety uczy wiary i miłości

O znaczeniu czytanego w czwartą niedzielę Adwentu urywka Ewangelii opisującego nawiedzenie Maryi u jej starszej krewnej Elżbiety dla naszego rozumienia

Czytaj dalej
Kościół

Rzecznik KEP: Boże Narodzenie bez Jezusa to jak urodziny bez jubilata

Odzieranie świąt z religijnych odniesień jest jak obchodzenie urodzin bez udziału jubilata. W Boże Narodzenie – jak sama nazwa wskazuje

Czytaj dalej
Wiadomości

Święta Bożego Narodzenia w liczbach

Prawie wszyscy Polacy obchodzą Święta Bożego Narodzenia. Jak wyglądają nasze tradycje i przyzwyczajenia? Ile procent z nas chodzi na Pasterkę

Czytaj dalej
Wiadomości Dwie Nawy

#DwieNawy: komercjalizacja Świąt

Wydawałoby się, że na swój widok powinniśmy rzucać się sobie do gardeł, jednak po dwóch latach wspólnej pracy i dziesiątkach

Czytaj dalej
Przerwa

9 inspirujących bożonarodzeniowych cytatów

Święta Bożego Narodzenia to wyjątkowy czas. Często chcielibyśmy wysłać rodzinie, bliskim przyjaciołom inspirujące życzenia. Zdarza się jednak, że nie mamy

Czytaj dalej
Przerwa

Pomysły na świąteczny prezent z misją

Nie wiesz co podarować swoim bliskim na Święta? W naszym sklepie znajdziesz mnóstwo propozycji, które ucieszą rodzinę lub przyjaciół i

Czytaj dalej
Europa

Ekspert: rosną nasze wydatki na święta; coraz więcej kupujemy przez internet [WIDEO]

Dane pokazują, że z roku na rok Polacy coraz więcej wydają na święta Bożego Narodzenia. Szacuje się, że na tegoroczne

Czytaj dalej
Europa

Franciszek: na Boże Narodzenie trzeba przygotowywać się z wiarą

Do przeżywania Bożego Narodzenia z wiarą, a nie na sposób światowy czy wręcz pogański zachęcił Ojciec Święty podczas porannej Eucharystii

Czytaj dalej
Styl Życia

Rozpocznij łańcuch dobra [WIDEO]

W czasie przedświątecznej bieganiny, zakupów, porządków zdarza nam się zagalopować i poddać stresowi. Dlatego warto obejrzeć ten krótki i głęboko

Czytaj dalej
Naszym zdaniem

Weinachtsmarkt – jarmark bożonarodzeniowy 

Jarmarki bożonarodzeniowe to wspaniała tradycja, obecna za naszą zachodnią granicą nieprzerwanie od prawie 600 lat. Wybrałem się do Drezna na

Czytaj dalej
Kultura

„Betlejem w Polsce” – grają i pomagają!

Najpiękniejsze kolędy z różnych stron świata – bożonarodzeniowe utwory z Polski, Armenii, kompozycje serbskie, norweskie, niemieckie, angielskie, irlandzkie, z krajów arabskich,

Czytaj dalej
Kościół

Franciszek: choinka i szopka pomagają w kontemplacji Boga

Oby te wspaniałe symbole Bożego Narodzenia wniosły w nasze rodziny i miejsca, gdzie przebywamy odbicie światła i czułości Boga, by

Czytaj dalej
Kościół

Na Placu św. Piotra stanęła bożonarodzeniowa choinka

Dziś rano bożonardzeniowa choinka stanęła na Placu św. Piotra w Watykanie. Specjalny dźwig pomógł ustawić ponad 20-metrowy świerk, pochodzący z

Czytaj dalej
Wiadomości

Zostań Aniołem i podaruj uśmiech

Czasem zapominamy jak wiele od nas zależy. Uśmiech wywołany chociażby na jednej twarzy to wielkie szczęście. Możesz się do tego

Czytaj dalej
Wiadomości

Watykan: na Placu św. Piotra artyści z czterech krajów zbudują szopkę z piasku

Szopka, którą w okresie Bożego Narodzenia będzie można podziwiać na Placu św. Piotra, zostanie w tym roku zbudowana z 1300

Czytaj dalej

Madagaskar. Z języka „boskiego” na ludzki [MISYJNE DROGI]

Przeżywając tegoroczne uroczystości Bożego Narodzenia na Madagaskarze, dużo myślałem o problemach związanych z językami i z tłumaczeniami. Tylko raz, w

Czytaj dalej

Mongolia. Bóg się rodzi [MISYJNE DROGI]

Cicha noc” po mongolsku wybrzmiewa rzeczywiście cicho i nieśmiało. Niewielka garstka tamtejszych chrześcijan uczy się, jak cieszyć się z Bożego

Czytaj dalej
Wiadomości

Wizyta duszpasterska okazją do rozmowy

Wzajemne poznanie się księdza i parafian, okazja do rozmowy i udzielenia pomocy a także wspólna modlitwa to – zdaniem księży

Czytaj dalej
Galerie

Boże Narodzenie w strefie Gazy [GALERIA]

Palestyńscy chrześcijanie obchodzili święta Bożego Narodzenia w strefie konfliktu izraelsko-palestyńskiego – Gazie. 

Czytaj dalej
Przerwa

Prawosławne kolędy [WIDEO]

U chrześcijan Wschodnich (prawosławnych i katolików obrządków Wschodnich) trwają własnie święta. Nie może zabraknąć więc kolęd.

Czytaj dalej
Wiadomości

Boże Narodzenie prawosławnych

Prawosławni i wierni innych obrządków wschodnich, wśród nich grekokatolicy i staroobrzędowcy, rozpoczęli w niedzielę święta Bożego Narodzenia według kalendarza juliańskiego,

Czytaj dalej
Naszym zdaniem

Wrócili inną drogą

Być może o trzech królach wiemy już wszystko. Prowadzeni przez gwiazdę przynieśli Jezusowi dary. Ale jest jeszcze jedna, bardzo ważna

Czytaj dalej
Wiadomości

Chrześcijanie obrządków wschodnich jutro rozpoczynają Boże Narodzenie

Prawosławni i wierni innych obrządków wschodnich, m.in. grekokatolicy i staroobrzędowcy, obchodzić będą w sobotę wigilię świąt Bożego Narodzenia według tzw.

Czytaj dalej
Europa

Bóg nie może oprzeć się prośbom Maryi 

Jezus już się narodził. Anioł zwiastował pasterzom, kim jest to Dziecko. A oni przyszli do Maryi, by oddać Mu pokłon

Czytaj dalej
Aktualności

Egipt: Boże Narodzenie nie będzie odwołane

Koptyjski patriarcha Aleksandrii Teodor (Tawadros) II oświadczył, że nie przewiduje odwoływania wschodnich obchodów Bożego Narodzenia po zamachu z 29 grudnia

Czytaj dalej
Aktualności

Turcja bez św. Mikołaja? 

Republikę Turcji w około 98% zamieszkują muzułmanie. Mimo tego w okresie Bożego Narodzenia w dużych miastach w galeriach handlowych można było spotkać osoby przebrane za

Czytaj dalej
Kontynenty

Młodzi w Madrycie: bez Jezusa święta nie mają znaczenia

„Bez narodzenia Jezusa obecne święta nie mają żadnego znaczenia” – uważa madrycka młodzież. Na znak protestu przeciwko usunięciu elementów chrześcijańskich

Czytaj dalej
Naszym zdaniem

Komu przeszkadza żłóbek? 

Przed świętami Bożego Narodzenia we Francji spierano się o to, czy zasada świeckości państwa wyklucza budowę bożonarodzeniowych stajenek. To jednak tylko element szerszej debaty o obecności różnych wyznań

Czytaj dalej
Wiadomości

Franciszek odwiedził Benedykta XVI

Papież Franciszek odwiedził Benedykta XVI przed Świętami Bożego Narodzenia, aby złożyć mu życzenia. Spotkanie trwało około trzydziestu minut. Doszło do

Czytaj dalej
Galeria

Bruksela: wystawa szopek z całego świata [GALERIA]

W Brukseli, jak w większości miast europejskich, Boże Narodzenie podkreślone jest przez świąteczny jarmark w centrum miasta. W tych radosnych

Czytaj dalej
Naszym zdaniem

A może tak „poodpoczywać w Panu Bogu”?

Bardzo podoba mi się inspirujące i żartobliwe zdanie powtarzane we wspólnocie Przyjaciół Miłości Miłosiernej: „Kontemplacja to nie to, co myślisz”.

Czytaj dalej
Kościół

Skąd się wzięła Oktawa Bożego Narodzenia?

Kościół obchodzi dziś trzeci dzień oktawy Bożego Narodzenia. W liturgii obchody Bożego Narodzenia trwają osiem dni. Oktawa (łac. octavus –

Czytaj dalej